Alles voor de kunst: fine art fotografie

Amy Schutte 2932
Fine art fotografie is het gebruik van fotografie als kunstvorm. Galeries en musea houden regelmatig exposities op het gebied van fotografie. Maar wanneer is iets ‘fine art’, waar ligt precies de grens tussen fine art en een mooie foto?

Wat is fine art

Fine Art vertaald zich in het Nederlands eigenlijk het beste als ‘schone kunsten’. Wikipedia geeft daar de volgende uitleg over:

De term schone kunsten heeft betrekking op elke kunstvorm die uitsluitend dient voor de opwekking van esthetisch genoegen of om een kunstzinnig idee tot uitdrukking te brengen. Schone kunsten dienen dus niet het economisch nut of gebruiksgemak in tegenstelling tot de toegepaste kunst.

Foto’s leggen de werkelijkheid om ons heen vast. Bij fine art draait het juist niet om het  documenteren, maar om het maken van iets wat fijn is om naar te kijken. Een fine art foto hoeft dus niet perse een verhaal te vertellen, of in elk geval geen logisch, waargebeurd verhaal.

Esthetisch is dus kunst

Nu lijkt het of de fotograaf dan maar wat plaatjes kan gaan schieten. Vindt hij of zij die zelf mooi, dan zou het weleens fine art kunnen zijn. Toch? Natuurlijk werkt het zo niet, galeries en musea hangen niet zomaar wat snapshots aan de witte muren. Fine art moet consequent zijn; één fine art foto maakt je nog geen fine art fotograaf. Er moet een bedoeling achter het werk zitten, een richting en een bepaalde stijl; je moet de handtekening van de fotograaf terugzien in al het werk. Net zoals je dat bij beroemde schilders of beeldhouwers doet.

Handvatten

Fine art heeft niet een vaste definitie, zoals de wikipedia uitleg aantoont. Immers, we maken allemaal regelmatig foto’s alleen om mooi te zijn, maar dat maakt ons allemaal nog geen fine art fotografen. Er zijn wel een aantal ‘regels’ in de werkwijze voor fine art. Ze zijn ietwat vaag, want hey: kunst, en bovendien is kunst natuurlijk ook wat iedereen er zelf van maakt. maar als je je in fine art wil verdiepen zul je hiermee rekening moeten houden.

Visie

Een kunstenaar heeft, om te beginnen, een visie nodig. Deze visie draagt hij uit door middel van zijn of haar werk. Die visie kan zich vertalen in een idee, maar ook in een boodschap of een emotie; er moet iets worden uitgedragen met deze foto’s. Dat is het uitgangspunt, hierbij wordt verder naar invulling gezocht. De fine art fotograaf gaat nu fotograferen met een bepaalde bedoeling. Als hij op zoek is naar zware. donkere emotie, zal hij in die serie geen foto van kindjes in een park opnemen. Het werk wordt verder ingevuld vanuit deze gedachten.

Techniek

Daarbij zal een fine art fotograaf, om zijn handtekening eigen te houden en zijn stijl consequent, veel gebruik maken van dezelfde soort technieken. Dat kan een bepaalde stijl van nabewerking zijn (bijvoorbeeld heel donker), of een bepaalde stijl in fotografie techniek (bijvoorbeeld lange sluitertijden). Dat betekent niet dat de fotograaf gedachteloos kopieert en overal hetzelfde trucje op los laat. Natuurlijk moet het passen bij het onderwerp en als het ware elke keer opnieuw uitgevonden worden. Er wordt gezocht naar uniformiteit, maar die uniformiteit kan in verschillende dingen liggen. Een fine art fotograaf zal, als het goed is, wegblijven van copy/paste gedrag.

Bekijk werk van andere fine art fotografen

Zeker als je zelf aan de slag wil met fine art fotografie, of er meer van wil begrijpen, is het enorm leerzaam om je te verdiepen in fine art fotografen. Bestudeer waar de rode draad in hun werk zit. Lees, indien beschikbaar, ook hun uitleg. Begin zelf met een uitleg te formuleren over een project waar je aan zou willen beginnen. Vergelijk de ‘statements’ en kijk hoe je kort en bondig een duidelijk uitleg kan geven aan een publiek over het doel van je werk, wat je wil bereiken. Dit helpt je om dit doel van tevoren helder te hebben, uiteraard kun je het gaandeweg aanpassen of bijschaven.

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy