Olympus OM-1: LAB- en praktijktest door TIPA

Artikel geschreven door Alexandra Bosbeer // via Tipa.com

Lees ook: TIPA World Awards 2022: de winnaars!

LAB test Olympus OM-1

De camera is door TESTLAB getest met de Olympus M 60mm f2.8 Macro lens, terwijl de beoordeling van de hanteerbaarheid is uitgevoerd met de OM 12-40 f2.8 lens. Aangezien deze camera is getest in TESTLAB wordt aanbevolen de resultaten niet één-op-één te vergelijken met eerder geteste camera's. De resolutiemetingen van de Olympus OM-1 laten een bewonderenswaardige resolutie zien: bij ISO400 wordt 96% van het theoretische maximum vastgelegd. De resolutie blijft consistent tot de extreem lage ISO, ISO80, en zelfs tot ISO1600. 

De textuurreproductie is zeer goed bij ISO80 en goed bij ISO400. Naarmate de ISO toeneemt, neemt de fijnheid waarmee details worden vastgelegd af, en tegen ISO3200 is er duidelijk sprake van afvlakking. De modellering van ruis die zichtbaar is op een klein scherm of een grote afdruk laat echter goede prestaties zien: er zou geen ruis zichtbaar zijn. Alleen bij een vergroting van 100% zou ruis zichtbaar zijn in foto's die door de OM-1 zijn gemaakt (behalve bij ISO80).
Deze Olympus camera voegt een matig sterke verscherping toe langs de randen met een hoog contrast, met ongeveer 10% overshoot en undershooting bij lage ISO-waarden, en net iets minder undershooting bij de hogere ISO-waarden. De verscherping langs de randen met laag contrast is sterker bij de lage ISO-waarden. De kleurweergave is superlatief, met geen enkele kleur die sterk afwijkt van het origineel bij ISO80. De automatische witbalans, in dit geval gemeten aan de hand van de reflectiekaart, laat uitstekende resultaten zien, bij 0,5 of lager voor elke geteste ISO.
 

olyom1_sensor.jpg

Gebruiksvriendelijkheid: de Olympus OM-1 in de praktijk

De Olympus OM-1 was een analoge camera die in 1972 op de markt kwam met een opmerkelijk klein formaat en licht gewicht . Vijftig jaar later, in 2022, heeft Olympus opnieuw een OM 1 uitgebracht, dit is een kleine en lichte digitale camera met een overvloed aan functies.
De nieuwe camera ligt prettig in de hand en is gemakkelijk mee te nemen, althans in combinatie met de OM System 12-40mm f2.8 lens. Een dagje in het bos toonde het nut aan van de vele functies die in de handzame kleine camera zijn ondergebracht. Voorjaarsbloemen konden zonder al te veel gymnastiek worden gefotografeerd met behulp van de kantel- en zwenkmonitor, en een briesje dat de bladeren en bloemen van een appelboom deed ritselen kon creatief worden vastgelegd met behulp van de ingebouwde ND-filtersimulator en door gebruik te maken van de ingebouwde stabilisatiefunctie.

Een andere handige functie - vooral tijdens een uitstapje in de natuur - is de handheld multi-shot modus met hoge resolutie. Deze functie wordt aangepast in het hoofdmenu en kan vervolgens worden in- of uitgeschakeld met de rode video-opnameknop op de bovenzijde van de camerabehuizing. De RAW-opnamen die zonder statief en in het bos werden gemaakt, waren zacht, maar buiten uit de hand fotograferen op een ietwat winderige dag is dan ook niet bepaald optimaal. De bijbehorende JPEG's hadden een aantal interessante artefacten, die de creatieve look nog versterken. Deze JPEG's hadden een lengte van 8160 pixels langs de lange rand. 

Een redelijker manier om de multi-shot functie te gebruiken, is om de camera te stabiliseren. Dit is een andere optie in het hoofdmenu. Als de camera op een statief wordt gestabiliseerd, kan het samengestelde beeld 10368 pixels meten aan de lange zijde.
De Olympus OM-1 biedt ook de mogelijkheid van focus stacking. Deze "rekenmodus" produceert een reeks foto's met verschillende scherpstelpunten plus een automatisch gecombineerde JPEG. Dit gecombineerde beeld bleek bij veldproeven soms een iets kleiner beeldveld te hebben dan elk van de samenstellende foto's. De gebruiker kiest via het hoofdmenu het aantal te maken foto's en de stap tussen elk van de focusaanpassingen. Het eigenlijke fotograferen gaat zeer snel - een enkele korte zoemtoon en klik van de camera en vervolgens een zwart scherm met 'bezig'. De focus stacking functie blijft geactiveerd totdat deze in het hoofdmenu wordt uitgeschakeld. De fotograaf wordt eraan herinnerd dat focus stacking actief is via een klein pictogram op de monitor (naast vele andere symbolen). 

Focus bracketing is apart beschikbaar onder de bracketing opties; in dit geval worden de beelden niet gecombineerd in de camera. Er kunnen maximaal 999 opnamen worden gemaakt in een enkele bracketing-sequentie, mocht de gebruiker zich daartoe geroepen voelen.
Een uitgebreid hoofdmenu vormt de kern van de camera-instellingen van de OM-1. Het menu is niet aanraakgevoelig, maar kan snel worden doorlopen met de wieltjes, of de joystick en de richtingstoetsen. Er kunnen vijf pagina's van het aanpasbare 'mijn menu' worden georganiseerd.Het menu heeft zijn eigen logica en zal zeker een tweede natuur worden voor de eigenaar. 

Op de keuzeknoppen staan de PASM-standen (plus bulb- en 4 aangepaste standen). In zowel A als S wordt de betreffende instelling gewijzigd met het duimwiel (in de standaardinstellingen). Deze standaardinstelling kan echter in het hoofdmenu worden aangepast als de fotograaf er de voorkeur aan geeft om in elke opnamestand het ene wiel te gebruiken voor de bediening van de sluitertijd en het andere voor het diafragma. Aanraakbediening is beschikbaar in het snelmenu (het "super control menu" genoemd) waarin de items met zachte tikjes kunnen worden geopend. Deze recensent slaagde er echter niet in om sommige instellingen aan te passen, zoals het activeren van gezichtsherkenning met aanraking zodra de opties zijn geopend. Tegelijkertijd konden functies die bij het openen pijlen vertoonden, waaronder witbalans en beeldstijl, evenals opname-instellingen zoals ISO en diafragma, worden geopend en ingesteld met tikjes op het beeldscherm. 
Deze handige kleine camerabehuizing is versierd met knoppen. Aan de linkerkant van de bovenplaat van de camera bevinden zich twee knoppen die lijken op de hendel voor het terugspoelen van een film. De twee knoppen bieden elk twee groepen instellingen: de aandrijfstand en flitserregeling, en autofocus en meting. De Drive-modus van deze camera omvat een groot aantal opties voor burstopnamen, variërend van 5 tot 120 beelden per seconde. Een zeer handige functie is de opname van beelden nadat de ontspanknop half is ingedrukt, maar voordat deze volledig wordt ingedrukt. Dit stelt de fotograaf in staat het gewenste beeld vast te leggen, zonder te hoeven anticiperen of de opname te missen omdat de vingerdruk op de ontspanknop langzamer is dan het oog. Bij veldproeven leek dit te werken, hoewel het interessant is dat zelfs met een SDXC-kaart de laatste opnamen in een paar seconden opname niet leken te worden opgeslagen.

Testresultaten bij Video

Bij video hangt het laagste ISO-gebied dat kan worden ingesteld af van de kwaliteit van de video. ISO200, door Olympus als aanbevolen gemarkeerd, is alleen beschikbaar bij H.264 8-bits video. Als de video-instelling is ingesteld op H.265 (10-bit), is de laagste ISO-instelling die handmatig kan worden ingesteld ISO400. Om deze reden is de "lage ISO"-instelling die in de laboratoriumtests is beoordeeld ISO400. 4K-videoframes die zijn opgenomen bij ISO400 laten een uitstekende resolutie zien. Details - zowel laagcontrast als hoogcontrast - worden goed weergegeven bij ISO400. Contrastrijke details worden ook goed gereproduceerd bij ISO1600, maar de contrastarme textuur is minder indrukwekkend. Bij beide ISO-waarden vertoont de beoordeling van de textuurreproductie geen grote hoeveelheid artefacten. In video wordt vrij veel verscherping toegevoegd, vooral bij de lagere geteste ISO-waarden. De visuele ruiswaarden zijn uitstekend: in geen enkele kijkconditie is ruis zichtbaar bij beide geteste ISO-waarden. De kleurweergave is iets minder getrouw aan de oorspronkelijke kleuren dan bij foto's, terwijl de witbalans uitstekend is.

Video in de praktijk

De OM-1 camera is perfect voor gebruik uit de hand, zelfs bij video-opnamen. Films die tijdens het lopen en zoomen worden opgenomen, zijn prachtig vloeiend. Auto focus tracking moet worden geactiveerd uit de opties - eenvoudig met een druk op de knop en vervolgens draaien aan een draaiknop. Tracking werkt goed tijdens het opnemen, zelfs in tamelijk schemerige omstandigheden binnenshuis. De dubbele kaartsleuven bieden veel ruimte voor het opnemen van video's, en ze zijn toegankelijk via het zijdeurtje, zelfs als de camera op een statief staat. De batterij is echter niet toegankelijk wanneer deze op het statief is geplaatst, zelfs niet wanneer de plaat vrij klein is. Video is standaard alleen beschikbaar in de creatieve videomodus - zo kan Olympus andere nuttige functies toewijzen aan de rood gemarkeerde video-opnameknop wanneer de camera in andere opnamestanden staat. De bediening van video is duidelijk: in het hoofdmenu worden veel opties uitgelegd. De beeldmodi in de videomodus zijn OM-Log400, flat, high dynamic range, of "same as picture mode", die het mogelijk maakt monochrome video's op te nemen en een van de vele kunstfilteropties te gebruiken. De opties zijn er voor het plezier en voor degenen die van plan zijn hun video's achteraf te bewerken.
 

Conclusie

De perfecte camera om mee te nemen voor creatieve opnamemogelijkheden zonder dat je veel zware apparatuur mee hoeft te nemen. De Olympus OM-1 wordt door TIPA bekroond met een award voor beste MFT-camera.