Het welbekende kip en ei verhaal

Waarom Jpeg2000 nooit groot werd

Amy Schutte 3710
Aan het eind van de jaren ‘90 werd er een een nieuwe generatie Jpeg compressie ontwikkeld: Jpeg2000. Deze nieuwe standaard beloofde betere compressie en betere kwaliteit van afbeeldingen. Je kunt zelfs bestanden opslaan als Jpeg2000- ook wel J2K of JP2- zonder compressie, waardoor geen enkele details verloren gaan en het bestand biedt een hoger dynamisch bereik dan zijn kleine broertje, Jpeg.Toch wordt deze bestandsindeling nauwelijks gebruikt. Wat zonde is, als hij doet wat het beloofd.

Wat is Jpeg

Joint Photographic Experts Group (JPEG) is een bestandsindeling voor het opslaan van afbeeldingen. Het is het meest gebruikte bestandsformaat en wordt ondersteund door vrijwel alle camera’s, software en internetbrowsers. Doordat het kleurenpalet is beperkt tot 8 bits per kleur, kunnen in een JPG-afbeelding 16 miljoen verschillende kleuren worden gebruikt. Dat is minder dan sommige high end camera’s.

Wat is Jpeg2000

Jpeg2000 is een complexe code die speciaal ontwikkeld is om compressie van afbeeldingen te verbeteren. De Jpeg2000 standaard bestaat uit 12 delen, waarbij het eerste en tweede deel vooral belangrijk zijn voor afbeeldingen. Dat is allemaal vrij technisch, maar wat belangrijk is is dat Jpeg2000 in staat is om kleinere bestanden te creëren met superieure kwaliteit ten opzichte van Jpeg.

Betere kwaliteit

Veel kenners zijn het erover eens dat het niet perse ligt aan de kwaliteiten van Jpeg2000. Het is daadwerkelijk beter en is veelzijdiger dan Jpeg. In Jpeg2000 kun je compressie zonder verlies toepassen, met meer dan 8bit/kanaal ondersteuning. De twee bijna-naamgenoten laten duidelijk een kwaliteitsverschil zien na een vergelijkbare compressie, waarbij Jpeg2000 als winnaar uit de bus komt.

Waarom gebruiken we het niet massaal?

Het is natuurlijk niet zo eenvoudig om exact aan te wijzen waar het mis ging met Jpeg2000. Misschien is dat in de toekomst ook wel heel anders. Maar er zijn een aantal redenen waarom de indeling niet direct in ieders armen werd gesloten.

Andere bestandsindeling

In principe is Jpeg2000 niet zomaar een verbeterde versie van Jpeg, al doet de naam dat wel vermoeden. Het bestaat uit een heel andere code en moet dus gezien worden als een heel nieuw bestandsformaat en ook op die manier behandeld worden. Dat betekent dat ze niet uitwisselbaar zijn en niet achterwaart compatibel zijn.  Hierdoor zou het voor fabrikanten van camera’s kostbaar zijn om over te stappen.Software fabrikanten, zoals webbrowsers, zullen wachten tot de hardware overgaat. Waarom zouden ze er anders in investeren, als niemand het gaat gebruiken?

Zwaar om te bewerken

Jpeg2000 was, toen het verscheen, een nieuwe code die veel vroeg van een computer. De bestanden zijn groter dan de gangbare Jpegs en daardoor moeten ze verwerkt worden in een behoorlijk stevige computer. Zeker voor die tijd, want in 2000 was de opslagruimte en het werkgeheugen van computers nog veel kleiner. Daardoor duurde het destijds wel 10 keer langer om Jpeg2000 te verwerken ten opzichte van Jpeg. Daar werd een slag gemist, want hierdoor was het formaat in eerste instantie alleen toegankelijk voor zeer specialistische gebruikers die toegang hadden tot dergelijke apparatuur. Het is nog steeds veel zwaarder dan Jpeg en kost daarom nog steeds meer tijd om te verwerken. Dat zou in camera’s ook zo zijn, waardoor je camera vertraging op zou lopen bij het opslaan. Áls Jpeg2000 ondersteund zou worden.

Wachten op elkaar

Doordat het geen goede start was, werd er wat afwachtend gereageerd. Camerafabrikanten wilden de nieuwe bestandsindeling nog niet gebruiken totdat het wat meer voet aan de grond zou krijgen. Hetzelfde gold voor websites. Consumenten wachten op hun beurt juist af totdat het een toegankelijker en meer gangbaar formaat zou worden. Iedereen zat dus naar elkaar te kijken en uiteindelijk kwam niemand echt in actie.

Kip of ei?

In principe kan Jpeg2000 de bestanden kleiner maken, waardoor je minder opslagruimte nodig hebt. Maar, het duurt veel langer om dat te doen want het vraagt veel van het vermogen van je apparatuur. Veel mensen vinden Jpeg acceptabel en zijn tevreden met de ruimte die het inneemt. Daarom wordt het nu meer als een opslag tool gebruikt, voor specialistische toepassingen wanneer bestanden langdurig moeten worden opgeslagen en daarbij zo min mogelijk ruimte innemen. Bijna een elitaire bestandsindeling. Toch zou alles kunnen veranderen als webbrowsers het formaat zouden gaan ondersteunen. Of camerafabrikanten. Of gebruikers. Nou ja, het welbekende kip en ei verhaal.

 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy