Vlindervlucht tentoonstelling in Den Haag

Foglia’s foto’s laten zien hoe deze fragiele reiziger zijn route telkens moet aanpassen door droogte, temperatuurstijging en veranderende bloeipatronen. Daarbij verweeft hij het verhaal van de vlinder met dat van mensen die, vaak door dezelfde oorzaken, gedwongen zijn te migreren.

De route van de distelvlinder

Uit recent onderzoek blijkt dat de distelvlinder in februari vertrekt vanuit Afrika. De tocht voert over de Sahara en de Middellandse Zee, langs besneeuwde Alpen en verder naar het hoge noorden. In september keert de soort weer terug naar zuidelijker gebieden.

Geen enkel individu legt de hele route af. Een distelvlinder leeft ongeveer vijf weken en kan maximaal 4.000 kilometer vliegen voordat de vleugels versleten zijn. Onderweg legt elk vrouwtje eieren, zodat de volgende generatie de reis kan voortzetten. Tien generaties zijn nodig om het volledige traject heen en terug te volbrengen.

Veerkracht en afhankelijkheid

In vergelijking met veel andere vlindersoorten reageert de distelvlinder opvallend veerkrachtig op de gevolgen van klimaatverandering. Ze vinden relatief snel nieuwe routes als de oude onbruikbaar worden. Toch zijn ze steeds afhankelijker van door mensen aangelegde voedselbronnen.

Bloemen in tuinen, parken en akkers vormen belangrijke tussenstops waar nectar te vinden is. Foglia’s beelden laten zowel wilde als gecultiveerde landschappen zien, en maken zichtbaar hoe menselijke aanwezigheid de migratie beïnvloedt.

Natuur en mens verweven

Vlindervlucht is geen puur natuurdocument. Tussen de opnamen van distelvlinders verschijnen beelden van boten op de Middellandse Zee en van vluchtelingen die vergelijkbare routes afleggen. Foglia legt subtiel de link tussen ecologische en menselijke migratie: beide worden beïnvloed door klimaatverandering, voedseltekorten en de zoektocht naar leefbare omstandigheden.

Door de distelvlinder als symbool te gebruiken, maakt Foglia deze complexe thema’s toegankelijk. Zijn beelden zijn poëtisch en esthetisch, maar dragen ook een duidelijke boodschap.

Constant Bloom: het boek

Bij de tentoonstelling verschijnt Constant Bloom, uitgegeven door Nazraeli Press. Het boek bevat 71 foto’s en teksten van onder meer Willemijn van der Zwaan, conservator van Fotomuseum Den Haag, en wetenschappers van het internationale distelvlindermigratieproject. De teksten zijn in het Engels, Frans en Arabisch, wat het wereldwijde karakter van het fenomeen benadrukt.

Het boek documenteert zowel de vlinders als de landschappen, mensen en omstandigheden die Foglia onderweg tegenkwam.

Over Lucas Foglia

Lucas Foglia (VS, 1983) staat bekend om zijn fotografische verhalen over de relatie tussen mens en natuur. In 2024 werd hij onderscheiden met een Guggenheim Fellowship. Zijn werk wordt wereldwijd verzameld en tentoongesteld, onder meer in het International Center of Photography, Les Rencontres d’Arles en het Victoria & Albert Museum.

Hij wordt vertegenwoordigd door galeries in Amsterdam, Berlijn, Frankfurt, New York en Taiwan. Constant Bloom is zijn zesde fotoboek.

Visuele storytelling met urgentie

Wat Vlindervlucht bijzonder maakt, is de manier waarop Foglia documentaire- en natuurfotografie samenbrengt. Hij gebruikt de visuele aantrekkingskracht van de distelvlinder om aandacht te vestigen op mondiale vraagstukken als klimaatverandering en migratie.

Voor fotografen is de tentoonstelling een inspirerend voorbeeld van storytelling: hoe verbind je meerdere verhaallijnen, hoe gebruik je natuur als metafoor, en hoe zorg je dat een esthetisch beeld ook inhoudelijke gelaagdheid biedt?

Praktische informatie

Vlindervlucht is nog te zien t/m 28 september 2025 in Fotomuseum Den Haag.
Openingstijden: dinsdag t/m zondag, 10.00–18.00 uur. Gesloten op 25 december; 24 en 31 december tot 16.00 uur.

Adres:
Fotomuseum Den Haag
Stadhouderslaan 43, 2517 HV Den Haag
www.fotomuseumdenhaag.nl