Rineke Dijkstra verrijkt Nederlands Fotomuseum
Het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam heeft zijn collectie verrijkt met drie bijzondere werken uit de iconische Strandportretten-serie van Rineke Dijkstra. Het gaat om twee groepsportretten die pas recent door de kunstenares zijn vrijgegeven, en om een individueel portret uit haar oorspronkelijke selectie uit de jaren negentig. Dit laatste werk, Hilton Head Island, S.C., June 22, 1992, krijgt een prominente plek in de permanente expositie de Eregalerij van de Nederlandse fotografie.
Herwaardering van een archief
De aankoop markeert een bijzondere wending in het oeuvre van Dijkstra. Waar haar eerste selectie in de jaren negentig vooral individuen en kleine groepen toonde, heeft zij nu met een frisse blik naar haar archief gekeken en andere foto’s gekozen. “Deze herwaardering laat zien hoe de betekenis van een archief in de loop der tijd kan veranderen,” aldus het museum.
De twee groepsportretten die zijn aangekocht, zijn nooit eerder opgenomen in een Nederlandse museale collectie. In combinatie met het individuele portret geven ze volgens Dijkstra een nieuw perspectief op haar werk. “In de individuele portretten zocht ik naar authenticiteit en eigenheid,” zegt zij. “Bij de groepsportretten draait het juist om hoe mensen zich tot elkaar verhouden en hoe hun onderlinge relatie zichtbaar wordt.”
Een serie die grenzen verlegde
Met haar Strandportretten, gemaakt tussen 1992 en 1998 op stranden in de VS, Europa en Oekraïne, brak Dijkstra internationaal door. Het strand is een verrassende plek voor portretten, zeker met een grote technische camera die gevoelig is voor zand. Toch was het voor Dijkstra dé plek om jongeren, kinderen en jongvolwassenen te portretteren in een kwetsbare fase van hun leven.
Door de context te minimaliseren en de modellen precies binnen het vlak van de beperkte scherptediepte te plaatsen, krijgen de geportretteerden een haast sculpturale kwaliteit. De aandacht verschuift volledig naar hun blik, houding en kleine gebaren.
Betekenis voor het Fotomuseum en het publiek
Volgens directeur Birgit Donker betekent deze aankoop niet alleen een belangrijke inhoudelijke aanvulling op de collectie — het museum bezat nog geen werk van Rineke Dijkstra — maar biedt het ook een kans om het publiek mee te nemen in hoe de betekenis van fotografisch werk in de loop van de tijd kan verschuiven.
“Net als Rineke Dijkstra kijken wij als museum voortdurend naar archieven en onderzoeken we hoe de betekenis van beelden zich ontwikkelt,” zegt Donker. “Door deze werken op te nemen kunnen we dat proces zichtbaar maken.”
De aankoop werd mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Mondriaan Fonds, de Fotomuseum Collectors Council en de VriendenLoterij.
Lees meer
