Ed van der Elsken in het Rijksmuseum

In de zomer van 2026 presenteert het Rijksmuseum een grote overzichtstentoonstelling rond Ed van der Elsken – de bekendste en meest uitgesproken straatfotograaf van Nederland. Met zelden getoond archiefmateriaal en iconisch werk biedt de expositie een intiem en gelaagd portret van zijn leven, loopbaan en blik op de wereld.

Fotografie als levensverhaal

Van der Elsken (1925–1990) was een pionier. Hij brak met de conventies van zijn tijd door zijn persoonlijke leven als onderwerp te maken van zijn werk. Zijn stijl was direct, rauw en intuïtief – niet zelden in dialoog met zijn onderwerpen.

De tentoonstelling toont meer dan alleen zijn beelden: ook contactvellen, brieven, boekontwerpen, notities en filmfragmenten uit zijn privéarchief laten zien hoe zijn werk en leven in elkaar grijpen.

“Ik fotografeer zoals ik leef,” zei Van der Elsken. Deze expositie bewijst dat tot in detail.

Van onafhankelijk fotograaf tot filmregisseur

In 2019 verwierf het Rijksmuseum samen met het Nederlands Fotomuseum het volledige archief van Van der Elsken. Daardoor kan de tentoonstelling zijn carrière volgen vanaf het moment dat hij besloot zelfstandig te werken, tot aan zijn laatste project: het filmen van zijn eigen ziekbed en naderend overlijden.

Deze ongefilterde vorm van zelfdocumentatie is uniek in de fotografiegeschiedenis en maakt zijn werk nog altijd indrukwekkend actueel.

Ongezien materiaal, herkenbare stem

Het archief biedt niet alleen bekend werk, maar ook ongeziene fragmenten die inzicht geven in Van der Elskens werkwijze, keuzes en twijfels. Zijn oog voor het alledaagse, zijn omgang met mensen op straat, en zijn experimentele doka-technieken maakten hem tot een radicale stem in de fotografie van de twintigste eeuw.

Zijn beelden zijn geen registraties, maar verhalen in één frame: levendig, rommelig en menselijk.

Praktische informatie

Tentoonstelling: Ed van der Elsken
Locatie: Rijksmuseum, Amsterdam
Periode: 19 juni t/m 13 september 2026
Toegang: Regulier museumticket
Archief: Nederlands Fotomuseum & Rijksmuseum
Partners: Familie Krouwels Fonds, Jan & Trish de Bont, particuliere schenker via Rijksmuseum Fonds

Slotgedachte

Deze tentoonstelling is een unieke kans om Van der Elskens werk van binnenuit te ervaren. Niet als passieve kijker, maar als medereiziger. Voor fotografen, straatdocumentaristen en visuele vertellers biedt de expositie niet alleen inspiratie, maar ook een blik op fotografie als intieme vorm van zelfexpressie – in al haar kwetsbaarheid en kracht.