Vintage effect: de pinhole camera
Pinhole (spelden gaatje) fotografie is een een lensloze vorm van fotografie. Het is eigenlijk helemaal terug naar de basis, want pinhole fotografie is in wezen het gebruik van je digitale camera als camera obscura. De camera obscura, die zijn oorsprong al 1000VC vindt in wat nu Irak is, is gebaseerd op een klein gat in een vierkante tent, waardoor licht naar binnen schijnt dat op de achterwand geprojecteerd wordt. Alles wat nodig is is een lichtdichte ‘doos’, iets om de afbeelding op te projecteren en een piepklein gaatje. Dat kun je ook met je camera doen: de pinhole camera.
Oud vs nieuw
Met de pinhole camera kunnen we dus oude wetenschap combineren met moderne techniek. Op een eenvoudige manier kun je van je DSLR een pinhole systeem make. Bovendien heb je een aantal voordelen die de camera obscura niet had: je kunt je ISO verhogen. Door de camera lichtgevoeliger te maken kun je hem eventueel zelfs in je hand houden, wat je meer vrijheid geeft bij het maken van de foto’s. Bovendien kun je je foto’s steeds beoordelen op het LCD scherm, en dus tussentijds aanpassingen doen.
De lens
Er zijn speciale pinhole lenzen op de markt, waarmee je de grote van het gaatje (als het ware je diafragma) kunt instellen. Hiermee vergroot je de kans op scherpe foto’s. Maar, je kunt een dergelijk objectief ook gemakkelijk zelf maken. Daarvoor heb je nodig:
- Een extra bodydop (deze kun je gemakkelijk op internet bestellen)
- Een medium boortje met een boormachine
- Aluminiumfolie, tape
- Een speld of naald
Werkplan
1. Boor een klein gaatje in de bodydop, precies in het midden. Vijl eventueel de randjes netjes af en maak goed schoon: je wil geen stof op de sensor van je camera.
2. Scheur een stuk folie af en bevestig dat aan de binnenzijde van de dop, met tape. Als het niet goed blijft zitten, kun je het eventueel aan de buitenkant bevestigen.
3. Maak met de naald of speld een piepklein gaatje in de folie. Hoe kleiner het gaatje, hoe scherper de foto zal zijn. Zou je meerdere gaatjes maken, dan kun je meerdere afbeeldingen (belichtingen) binnen één frame maken.
4. Bevestig de dop op het camerahuis, zet de camera op handmatig of Av (aperture priority, zodat de camera de sluitertijd aanpast) en je kunt aan de slag!
Rustig aan
Pinhole foto’s geven een abstract, bijna surrealistisch gevoel. Ze hebben een bepaalde onscherpe zachtheid en vignettering die erg vintage, analoog aandoet. Door het kleine diafragma kunnen stofjes beter zichtbaar worden. Maak je geen zorgen, dat betekent niet direct dat je sensor vies is. Het maken van foto’s vereist oefening en is een kwestie van rustig experimenteren. De dromerige, creatieve foto’s zijn een leuke manier om eens van de gebaande (fotografie-)paden af te wijken.
Lees meer
