Van reclameman tot natuurfotograaf in Afrika

11 november, 2025 - 12:11

Door: Redactie DIGIFOTO Pro

Wat maakt dat de ene natuurfoto viral gaat en de andere natuurplaat ongezien in een archief belandt? En hoe word je dat eigenlijk, een succesvol natuurfotograaf? We spreken met Marsel van Oosten die zich pas sinds 2007 professioneel fotograaf noemt. Hij werd bekend door zijn prijswinnende publicaties in National Geographic. Samen met zijn vrouw organiseert hij al achttien jaar fotografiereizen.

Tekst: Marijn Ruhaak | Beeld: Marsxel van Oosten

Dit artikel is gepubliceerd in DIGIFOTO Pro 4.2025

Even op bezoek gaan voor een interview is er dit keer niet bij: Marsel van Oosten woont al zo’n zeven jaar samen met zijn vrouw Daniella in Zuid-Afrika. Zijn emigratie heeft voor een groot deel te maken met zijn fotografie. Marsel verdient zijn geld namelijk met het organiseren van fotografiereizen. Daarom werd Amsterdam een onhandige plek om te wonen. ‘We organiseren veel reizen in landen als Zambia, Botswana, Namibië en Zimbabwe en vlogen voortdurend naar Johannesburg. Als je dat negen keer per jaar moet doen, ben je veel tijd, energie en geld kwijt’, legt hij uit.

Grafische beelden

Je kunt Marsel met recht een laatbloeier noemen. Hoewel hij altijd al een passie voor fotografie had, besloot hij pas in 2007 om van zijn hobby zijn werk te maken. Tot die tijd werkte hij, net als zijn vrouw, in de reclamewereld. Nog geen jaar na zijn carrièreswitch kon hij meerdere prijzen op zijn naam zetten. Bovendien haalden zijn foto’s ook de internationale editie van National Geographic. Zijn snelle succes heeft natuurlijk in eerste plaats te maken met zijn stijl. Zijn werk kenmerkt zich door een grafische en minimalistische beeldtaal. ‘Ik houd van uitgebalanceerde beelden met zo min mogelijk afleidende elementen’, vertelt Marsel.

‘Ik houd van uitgebalanceerde beelden met zo min mogelijk afleidende elementen’

Toch is het allesbehalve vanzelfsprekend dat een fotograaf met een verrassende stijl zo snel naam maakt. Zeker niet als je bedenkt dat de fotografiewereld flink onder druk stond toen Marsel zijn eerste meters maakte. ‘Toen ik de overstap maakte, had ik geen idee hoe ik geld moest verdienen met natuurfotografie’, vertelt hij eerlijk. ‘Het was de periode waarin de microstock werd gelanceerd. De stockfotografie, waar sommige natuurfotografen tot die tijd schathemeltje rijk van werden, stortte volledig in elkaar. Ineens was het mogelijk om voor belachelijk lage prijzen foto’s te kopen.’ Daar kwam bij dat de digitale fotografie haar intrede deed waardoor fotografie voor veel meer mensen toegankelijk werd. ‘Het was een lastige tijd. Zeker voor een natuurfotograaf. Anders dan een nieuws- of modefotograaf verandert mijn onderwerp niet elke dag. De vraag naar natuurfotografie is flink kleiner.’

Camera Nikon D3S | Sluitertijd 1/80s | Diafragma f/11 | ISO 200

Zelfportret in de moerassen van het Atchafalaya Basin, Texas, USA.

Voet tussen de deur

Alles begint met een goed portfolio. Marsel maakte een plan om in een jaar tijd zoveel mogelijk van Afrika en een deel van Amerika vast te leggen. ‘Daniella rekende uit dat het zo’n 1,5 ton zou kosten, dat hadden we niet liggen.’ De reclameman in Marsel werd wakker. ‘Ik dacht: als we er een product van maken, kan het misschien wel.’ Dat product werd een boek met de meest romantische safarilodges. ‘In de reclamewereld is de gouden regel: “als je iets weggeeft, heeft het geen waarde.” Daarom vroegen we lodges om ons 3.000 dollar te betalen. In ruil daarvoor fotografeerden we hun accommodatie, activiteiten en gerechten. Ook kregen ze een plek in het boek. Op die manier verbleven wij overal gratis. Tegelijkertijd werd ik betaald om in mijn vrije tijd de beelden te schieten die ik nodig had om een portfolio op te bouwen.’

Na de publicatie van het boek ging het snel. Omdat Marsel wist dat uitgevers belangrijke fotografieprijzen in de gaten houden, stuurde hij zijn werk in naar allerlei competities. ‘Het was mijn manier om een voet tussen de deur te krijgen bij magazines en reclamebureaus.’ Er waren slechts een paar prijzen voor nodig om opgemerkt te worden door National Geographic. In een jaar tijd werden drie van zijn beelden gepubliceerd en had Marsel zoveel bekendheid verworven dat zijn mailbox volliep. ‘Veel mensen wilden weten waar ik de beelden had geschoten en hoe zij die zelf ook konden maken. Dat was het moment waarop ik besloot dat ik fotografiereizen wilde gaan organiseren. Nu doet iedereen dat, maar in die jaren gebeurde het nauwelijks. Daar heb ik veel profijt van gehad: we hebben nu een grote trouwe klantenbase waardoor we niet bang hoeven zijn voor concurrentie.’

‘We hebben een grote trouwe klantenbase waardoor we niet bang hoeven zijn voor concurrentie’

Camera Nikon D4S | Sluitertijd 1/200s | Diafragma f/16 | ISO 400

Artistieke benadering

Sommige klanten hebben al 25 reizen met Marsel gemaakt. Of eigenlijk: Met Marsel en Daniella, want ze runnen het bedrijf samen. ‘De taakverdeling is hetzelfde als in ons vroegere werk’, vertelt hij. ‘Ik neem het creatieve deel voor mijn rekening en Daniella doet de organisatie en communicatie.’ Marsels fotografiestijl is een van de belangrijkste redenen waarom klanten voor hem kiezen. ‘Je hebt grofweg twee soorten dierenfotografen’, legt hij uit. ‘De ene soort kiest voor de biologische insteek, de andere benadert dieren vanuit de artistieke hoek. Ik hoor tot die laatste soort. Vorm en compositie zijn voor mij vaak belangrijker dan de dieren. Ze spelen vaak niet de hoofdrol, ik gebruik hun contouren in een grafische compositie van lijnen en vormen. Het landschap is daarbij leidend want die bepaalt de sfeer van de foto.’

Ook tijdens zijn reizen adviseert Marsel de deelnemers goed naar het landschap te kijken in plaats van zich volledig te focussen op een dier. ‘De achtergrond is vaak belangrijker dan de voorgrond’, vertelt hij. ‘Je kunt nog zo’n mooi dier voor je lens hebben, je foto is niets waard als de achtergrond vol afleidende elementen zit. Kijk dus goed door je zoeker en speur naar storende objecten. Dan is het nog niet te laat om van positie te veranderen of een andere hoek te kiezen.’ Daarnaast spelen vormen een cruciale rol voor Marsel. ‘Je moet je standpunt aanpassen aan het soort dier dat je fotografeert. Een vogel kun je bijvoorbeeld beter niet fotograferen terwijl hij recht in de lens kijkt. Je mist dan de vorm van de snavel terwijl die juist zo kenmerkend is voor vogels.’ In dure apparatuur hoeven de deelnemers niet te investeren. ‘Het gaat om hoe je kijkt, je compositie, licht, standpunt en framing. Apparatuur is ondergeschikt. Met een flutcamera van vijftig euro maak ik dezelfde foto’s. Je hebt dan uiteraard wat meer onscherpte en ruis, maar het zal geen wezenlijke invloed hebben op je eindresultaat.’

‘Een foto is niets waard als de achtergrond vol afleidende elementen zit’

Camera Nikon D800 | Sluitertijd 1/160s | Diafragma f/5.6 | ISO 1600

Deze zeldzame foto van een ijsbeer op een enorme blauwe ijsberg fotografeerde Marsel vanaf een Zodiac in Svalbard. De foto werd later gepubliceerd in National Geographic.

Camera Nikon D850 | Sluitertijd 1/2500 Diafragma f/11 | ISO 80

Voorsprong

Zelf gaat Marsel altijd met een gids op pad. ‘Een lokale gids kent het gebied tot in detail en weet precies welke dieren wanneer te zien zijn’, verklaart hij. ‘Hij kan vertellen welke opties er zijn voor de foto die ik wil maken. Zomaar op de bonnefooi gaan rondrijden, kost heel veel tijd.’ Voor minder ervaren reizigers is het ook veiliger om een gids in de arm te nemen. Marsel heeft zich nooit bedreigd gevoeld. ‘Ik heb voldoende kennis over het gedrag van dieren waardoor ik weet wat ik kan verwachten en welke dieren potentieel gevaarlijk zijn. Bovendien fotografeer ik bijna uitsluitend vanuit een voertuig. Dat is veiliger, maar ook efficiënter. Dieren associëren mensen met jagers en stropers. Daarom slaan ze op de vlucht. Aan voertuigen zijn ze gewend. Zolang je in de auto blijft, kun je ze rustig fotograferen.’

‘Een lokale gids kent het gebied tot in detail en weet precies welke dieren wanneer te zien zijn’

Marsel en Daniella hebben inmiddels een goedlopend bedrijf waardoor ze weinig te vrezen hebben van de concurrentie. Om kopieergedrag te voorkomen, houden ze nieuwe bestemmingen zo lang mogelijk geheim. Pas als de vaste klanten zijn geïnformeerd, komen de reizen online. ‘Op die manier hebben we een kleine voorsprong en duurt het even voordat andere organisaties ons pad volgen’, verklaart Marsel. Wat ook helpt: sommige reizen zijn zó lastig te organiseren dat ze lastig te kopiëren zijn. Bijvoorbeeld onze reis naar het deel van Algerije dat officieel is afgesloten voor toerisme. ‘Het is een van de meest succesvolle reizen en een plek waar ik prijswinnend beeld schoot. Maar je moet de juiste lokale organisaties kennen om toestemming te krijgen. Tot nu toe is dat geen enkele andere partij gelukt.’

MOTHER — A Tribute To Mother Earth

Marsels meest recente boek is MOTHER — A Tribute To Mother Earth. Het is een ode aan Moeder Aarde, en een overzicht van zijn beste en meest populaire werk van de afgelopen twintig jaar. De meeste foto’s in dit artikel zijn in MOTHER terug te vinden, met beschrijvingen en EXIF van elke foto achterin het boek.

Natuurfotograaf Marsel van Oosten (1967)

Marsel van Oosten is een Nederlandse fotograaf gespecialiseerd in natuur- en wildlifefotografie. Zijn foto’s worden over de hele wereld gebruikt en zijn te vinden in galerieën, tentoonstellingen en musea. Hij is overall winnaar van de competities Wildlife Photographer of the Year en Travel Photographer of the Year. Samen met zijn vrouw Daniella organiseert hij vanuit hun woonplaats in Zuid-Afrika fotoreizen over de hele wereld.

www.squiver.com