Spotlight Fine-art zwart-wit fotografie van Gabrielle van den Elshout

De mogelijkheden met scherpte-diepte fascineerden haar en gelukkig voor haar kon ze de camera overnemen. Vanaf 2017 deed ze mee aan het 3x50 project van Mischa de Munck en daar ontstond pas echt de liefde voor fotografie. De opdracht was om op pad te gaan met een 50mm-objectief. Landschap of portret, architectuur of straatfotografie; het maakte niet uit, als het maar wel met een 50mm was gemaakt. 

Dit artikel is geschreven door Nina Oomen en is gepubliceerd in DIGIFOTO Pro 2.2022

Al snel ontdekte Gabrielle dat het werken met een lange sluitertijd één van haar favoriete technieken in fotografie werd, zo ook de omzetting naar zwart-wit. ‘Wanneer de kleur uit de foto was gehaald, zag ik juist meer creatieve mogelijkheden.’ Het spelen met licht en donker werd een fascinerende uitdaging. ‘In eerste instantie zorgde ik altijd voor veel contrast in mijn foto’s tussen licht en donker. Een drukke foto was dan het gevolg. Gaandeweg ben ik me meer op de leegte in een foto gaan richten, waardoor het gebruik van licht steeds belangrijker werd,’ vertelt ze. ‘Wat ik dagelijks in muziek ervaar, geldt ook voor mijn fotografie: de stilte in muziek is net zo belangrijk als de muziek zelf. De negatieve ruimte in een foto, is het decor voor het object. Dat parallel gaat in mijn fotografie vaak op.’

‘Dit is het CZ gebouw in Tilburg. In eerste instantie liet ik de foto liggen, totdat ik een idee had gevormd. Gaandeweg ontstond steeds meer het beeld wat ik voor ogen had. Bij deze foto is dat tijdens het bewerken steeds meer vorm gaan krijgen. Over het algemeen heb ik het idee al voordat ik de foto gemaakt heb.’

Monochrome en Architectuur

Toen haar liefde voor zwart-wit serieuze vormen aan begon te nemen, probeerde Gabrielle in 2019 architectuurfotografie uit. ‘Architectuur leent zich goed voor zwart-wit en mijn voorkeur ging steeds meer richting een soort low-key bewerking.’ Het gebouw De Rotterdam was één van haar eerste architectuurfoto’s. ‘Het overweldigende gevoel bij imposante gebouwen sprak mij aan en zo ben ik steeds meer architectuur gaan fotograferen. Ik speurde het internet af naar architectuurfotografie en keek goed naar wat mij aansprak in een beeld.’ 

‘De negatieve ruimte in een foto, is het decor voor het object’

In eerste instantie richtte de fotografe zich op de bekende gebouwen en probeerde ze haar eigen draai te geven aan het beeld. Gaandeweg is ze minder bekende architectuur gaan fotograferen en dat werd een mooie uitdaging. ‘Een tijdje geleden reed ik op de A2 en zag een mooie reflectie op een gebouw van de waterzuivering, ergens tussen de weilanden. Bij thuiskomst ben ik via Google Maps gaan zoeken waar het precies lag en zo ontstond een nieuw idee. Soms spreekt een deel van een gebouw mij aan. Het vastleggen van details vraagt om een extra dosis creativiteit.’

Van A tot Z

Als Gabrielle architectuur gaat fotograferen, is dat altijd met een uitgewerkt plan. De locatie zoekt ze op via Google Maps. Zaken als parkeergelegenheid, ruimte rondom het gebouw, groenvoorziening en meer zoekt ze goed uit. Daarnaast houdt ze het weer in de gaten. ‘Het liefst fotografeer ik bij bewolkt weer zodat ik zelf de meeste controle heb over reflecties en lichtval.’ Ze houdt ook een lijst met interessante gebouwen en locaties bij. 

Wanneer Gabrielle ter plaatse is, loopt ze eerst een rondje door het gebied eromheen en bekijkt ze het gebouw van alle kanten. ‘Zo kan ik een inschatting maken welk objectief ik wil gebruiken en zo ontstaat het idee van de foto steeds meer. Het gebruik van een statief is een absolute aanrader. Hierdoor neem je automatisch meer tijd voor het maken van je foto en dat komt het resultaat ten goede. Ik gebruik een geared head waardoor ik heel nauwkeurig het gebouw kan kaderen voor de foto. Daarnaast maak ik vaak gebruik van grijsfilters en een polarisatiefilter,’ vertelt ze. ‘De grijsfilters gebruik ik in combinatie met een lange sluitertijd wat bij bewolkte lucht mooie vegen geeft.’ Omdat Gabrielle van minimalistische beelden houdt, gebruikt ze vaak een sluitertijd van vier tot vijf minuten. Deze instelling zorgt in de meeste gevallen voor een rustige lucht met subtiele vertekening van de wolken. 

‘Wanneer je een foto hebt bewerkt, is het aan te raden er een nacht over te slapen’

Gabrielle fotografeert in RAW en zet thuis de beelden pas om in zwart-wit. ‘Eerst importeer ik de foto’s in Adobe Lightroom en vervolgens bewerk ik in Photoshop. De omzetting naar zwart-wit doe ik in Silver Efex Pro.’ Bij architectuurfoto’s maakt ze selecties van bijvoorbeeld het gebouw, details ervan en de lucht en voorgrond. Vervolgens bewerkt ze deze selecties in Artisan Pro X. Hiermee kan ze heel subtiel en precies een beeld creëren wat ze voor ogen heeft. ‘Het bewerken van een foto neemt veel tijd in beslag, soms een aantal dagen. Wanneer ik klaar ben met bewerken, slaap ik er altijd nog een nacht over en bekijk het dan nog eens. Vaak sleutel ik er nog een beetje aan voor het gewenste eindresultaat.’

‘Het stadskantoor in Utrecht. Het contrast in vorm vond ik fascinerend, de welving van het dak en daarboven de rechte en diagonale lijnen van het gebouw. Ik heb dit contrast met lichtval naar voren laten komen.’

De kracht van architectuur

Bij architectuur vindt Gabrielle het een uitdaging om de kracht van het gebouw goed tot zijn recht te laten komen. Dat kan op verschillende manieren: door het gebruik van licht, door het lijnenspel, door het uitlichten van details of juist het hele gebouw. ‘Mijn foto’s kenmerken zich voornamelijk door weinig licht en geven vaak niet de afspiegeling van de werkelijkheid weer. De fine-art manier van bewerken geeft mij de meeste ruimte om mijn gevoel in fotografie kwijt te kunnen.’

Inspiratie

Door de pandemie is het er even niet van gekomen, maar Gabriëlle bezoekt graag exposities. ‘Foam in Amsterdam, Het Fotomuseum in Rotterdam en Galerie Fontana in Amsterdam zijn mijn favoriete plekken. De laatste is een absolute aanrader, vanwege bijzonder en expressief werk. Daarnaast doe ik inspiratie op via verschillende fotosites en platforms en ga ik regelmatig op pad met een bevriende architectuurfotograaf. Dat is inspirerend, leerzaam en bovenal gezellig: zo’n dag begint met koffie en taart.’

Provinciehuis.jpg

‘Het Provinciehuis van Den Bosch. Een ontwerp van Huig Maaskant. Deze architect heeft veel bekende gebouwen ontworpen. De vorm van het dak en de lijnen van het gebouw waren voor mij de reden om het vast te leggen.’

In de cameratas van Gabrielle van den Elshout

‘Mijn tas is gevuld met een Nikon Z6 met Nikkor 24-70mm/4S. Daarnaast heb ik een groothoeklens van Nisi 15mm f/4.0 en een tasje met de volgende NiSi filters:

• 10 stops grijsfilter
• 6 stops grijsfilter
• 3 stops grijsverloop filter
• 1 polarisatiefilter

Ik heb ook een draadontspanner voor onder andere lange sluitertijd fotografie en uiteraard gaat mijn Benro statief (Mach 3, TMA 47 AL) mee met geared head voor het beste resultaat. De tas is een Lowepro Flipside 300 waarbij de sluiting van de tas tegen je rug aan zit wat een veilig gevoel geeft als je in een drukke stad loopt. Het filtersysteem biedt de mogelijkheid om meerdere grijsfilters te combineren en vaak fotografeer ik met 16-stops. Kom ik niet aan de sluitertijd die ik graag wil, dan pas ik mijn diafragma aan of ik gebruik een grijsfilter meer of minder. Ook koffie en ontbijtkoek gaan standaard mee in mijn tas!’

Tips

‘Wanneer je architectuurfoto’s wil gaan maken, kijk dan vooral goed naar wat je fascinerend vindt en bedenk wat je graag over wil brengen in je foto. Het meeste leer je door gewoon op pad te gaan en veel zelf uit te proberen. Ook het kijken naar het werk van anderen kan helpen om een idee te krijgen wat je zelf graag zou willen. Neem vooral de tijd voor je foto. Het gebruik van een statief helpt daarbij. Wanneer je een foto hebt bewerkt, is het aan te raden er een nacht over te slapen. De finishing touch volgt dan vanzelf de dag erna, je ziet vaak net weer iets scherper wat je nog aan moet passen of juist niet.’

Dit artikel is geschreven door Nina Oomen en is gepubliceerd in DIGIFOTO Pro 2.2022