Door de ogen van een bidsprinkhaankreeft

Amy Schutte 4106
Onderwater dieren zoals bidsprinkhaankreeften (bekend omdat ze ongelofelijk harde stompen kunnen uitdelen) maar ook inktvissen en krabben, zien onderwater heel anders dan wij. Voor ons is de onderwaterwereld vaak vaag en troebel, maar voor dit soort beestjes is dat anders.

Viktor Gruev, onderzoeker bij de  University of Illinois, heeft een camera gebouwd die de (onderwater-)wereld ziet zoals deze kreeftjes dat doen. Dat ziet er zo uit.

Receptoren

Hoe zit het? Het menselijk oog heeft 3 kleur receptoren, terwijl de bidsprinkhaankreeft er 16 heeft. In tegenstelling tot mensen zijn ze niet goed in het onderscheiden van kleuren, maar hun receptoren hebben een andere specialiteit: ze herkennen de polarisatie van licht door het zeewater.

Polarisatie

Niet gepolariseerd licht reflecteert alle kanten op. Je kunt het willekeurige weerkaatsen van licht beperken door polarisatie; het licht dat een bepaalde kant op weerkaatst wordt beperkt, waardoor je beter kunt zien. Denk maar aan gepolariseerde glazen in een zonnebril, of een polarisatiefilter.

Zes zonnebrillen

Zeewater polariseert licht ook. Het bestaat uit allemaal kleine deeltjes, die doen wat zonnebrilglazen doen, ze polariseren licht. Wij kunnen dit niet waarnemen, maar deze zeedieren kunnen dat wel. Bidsprinkhaankreeftjes kunnen dit als geen ander. Het is als het ware alsof ze zes zonnebrilletjes op hebben. Hierdoor zien ze bijvoorbeeld meer contrast.

Camera

Gruev heeft die gepolariseerde lenzen gecombineerd, zodat hij ze niet hoefde bij te draaien. Dit heeft hij op zijn videocamera geplaatst. Zoals je in de video ziet, zijn contrasten scherp waarneembaar.

Werking van zeewater als polarisatiefilter

Om deze polarisatie na te bootsen moest Gruev eerst bekijken hoe polarisatie onderwater werkt. Hiervoor deed hij wereldwijd onderzoek, zelfs in de pool regio’s. Zo kwam hij erachter dat de patronen, dus de richting waarop het water het licht polariseert, over ter wereld anders is; het filter is als het ware net anders gedraaid.  Voorheen werd gedacht dat zeewater zich overal ter wereld hetzelfde gedraagt m.b.t. licht. Dat is dus niet zo Dat kan betekenen dat zeedieren als de bidsprinkhaankreeft hun ingebouwde polarisatiefilters niet alleen gebruiken om sterke contrasten waar te nemen, maar ook om te navigeren. Dat is nog eens handig!

 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy