Compactcamera’s zijn terug van weggeweest

Wat verklaart deze renaissance? In dit artikel duiken we in het fenomeen 'compactcamera': van gebruikerservaringen tot marktdynamiek. We spreken fotografen die bewust terugschakelen en ontdekken waarom beperking soms juist tot meer creativiteit leidt.

Van niche naar revival

De revival van compactcamera’s is geen toeval. Op platforms als Marktplaats en eBay stijgen de prijzen van populaire modellen snel, met name voor de Ricoh GR III(x) en de Fujifilm X100-serie. De lancering van de X100VI veroorzaakte een stormloop: lange wachttijden, pre-orders die binnen minuten uitverkocht waren.

Deze opmars valt samen met een bredere verschuiving in beeldcultuur. Waar smartphones steeds meer AI-functies toevoegen en gebruikers overspoelen met functies, zoeken sommige fotografen juist naar rust en eenvoud. En die vinden ze, letterlijk en figuurlijk, in een camera zonder ruis.

Creativiteit door beperking

Wat trekt fotografen aan in zo'n compacte, ogenschijnlijk beperkte camera? Juist die beperking blijkt in praktijk een creatieve stimulans. Geen verwisselbare lenzen of oneindige menu’s: gewoon kijken, kadreren en afdrukken. De vaste brandpuntsafstand dwingt tot nadenken over compositie en positie.

Fotograaf Jasper de Vries verwoordt het treffend: "Ik wilde weer fotograferen zoals toen ik begon: met aandacht. Mijn spiegelreflex bleef vaker thuis, deze compactcamera gaat altijd mee."

Ook het gewicht speelt mee. In plaats van een zware tas vol lenzen volstaat nu een jaszak of polsband. Ideaal voor straatfotografie, reizen of dagelijkse inspiratie.

Drie iconen vergeleken

Elke camera heeft zijn eigen fanbase. De Fujifilm X100VI is een liefdesbrief aan de klassieke fotografie, met hybride zoeker, filmsimulaties en een subtiele sluiterklik. Hij voelt als een meetzoeker, maar presteert als een moderne alleskunner.

De Ricoh GR IIIx daarentegen is minimalisme in optima forma: klein, licht en razendsnel. Zijn 40mm-beeldhoek is geliefd bij documentairefotografen. En de Canon G7X II? Die geldt al jaren als betrouwbare allrounder, met een lichtsterke lens en flip-up scherm, perfect voor vloggers en fotografen die iets traditionelers zoeken.

In plaats van spec-vergelijkingen draait het bij deze modellen vooral om gevoel en gebruikservaring. Hoe snel zijn ze klaar voor een shot? Hoe discreet kun je ermee werken? En nodigen ze uit tot meer schieten, of juist beter kijken?

Van spiegelreflex naar pocketformaat

Voor sommigen gaat het verder dan een extra camera: het is een complete overstap. Portretfotograaf Amina El Yousfi verruilde haar DSLR voor een compact. “Ik wilde geen tussenkomst meer van techniek. Met mijn oude set-up zat ik meer in menu’s dan in momenten. Deze camera beperkt me en juist daardoor voel ik me vrijer."

In haar rugtas ligt nu een Ricoh GR IIIx, aangevuld met een powerbank en klein statiefje. “Ik mis af en toe de scherptediepte van mijn 85mm, maar ik krijg er iets anders voor terug: spontaniteit, snelheid en focus op wat telt."

Meer dan nostalgie

Compactcamera’s zijn terug, maar niet als retro-fantasie. Hun comeback is eerder een antwoord op overdaad: een bewuste keuze voor eenvoud, snelheid en vrijheid.

Ze vervangen geen systeemcamera's, maar ze vullen wel degelijk een behoefte in. Voor straat-, reis- en documentairefotografen. Voor wie rust zoekt in z’n workflow. En voor wie weer met aandacht wil kijken. Soms zit kracht juist in beperking.

En zeg nou zelf: een camera die je altijd bij je draagt, is toch nog steeds de beste camera?