Chevolution: de tijdloosheid van revolutie

In de documentaire Chevolution duiken regisseurs Trisha Ziff en Luis Lopez diep in het verhaal achter de beroemde foto Guerrillero Heroico van fotograaf Alberto Korda. Het resultaat is een fascinerende visuele en culturele analyse van hoe één beeld een symbool werd en wat dat betekent voor ons als fotografen.

Het moment en de maker

De oorsprong van de foto voert terug naar 5 maart 1960. Tijdens een herdenking in Havana, na een dodelijke explosie in de Cubaanse haven, stond Che Guevara op het podium. In een kort moment keek hij weg van het publiek; vastberaden, strak, berustend. Alberto Korda, op dat moment werkzaam als mode- én persfotograaf voor de Cubaanse krant Revolución, drukte af. Slechts twee frames schoot hij van dat moment. Eén ervan zou de geschiedenis in gaan.

Wat volgt is een opmerkelijk traject: de foto werd jaren later zonder toestemming gereproduceerd, eerst in Europa, vervolgens wereldwijd. Niet Korda zelf, maar uitgevers, activisten en kunstenaars (waaronder Jim Fitzpatrick, die het beeld hertekende als felrode affiche) maakten het portret onsterfelijk. En commercieel. Het beeld werd revolutie én reclamemateriaal.

Een icoon onder het vergrootglas

Chevolution stelt de vraag: wanneer wordt een foto van jou? En wanneer raak je de controle kwijt? Korda ontving geen royalties, geen officiële credits, geen wereldwijde faam in verhouding tot het belang van de opname. Toch verdedigde hij zijn werk. Toen hij in de jaren ’90 ontdekte dat het beeld werd gebruikt voor wodkareclame, spande hij een rechtszaak aan - niet om het geld, maar uit eer voor Che’s idealen.

De documentaire wisselt archiefmateriaal af met interviews van familie, historici, kunstenaars en medefotografen. Hierdoor ontstaat niet alleen een rijk beeld van de foto zelf, maar ook van de bredere context: het politieke klimaat, het veranderende medialandschap en het groeiende spanningsveld tussen kunst, activisme en commercie.

Nog altijd een Chevolution

Chevolution geeft een verhaal van een iconische foto, die de test van tijd al 65 jaar met vlag en wimpel doorstaat. Het laat zien hoeveel kracht, inspiratie of drive er achter een foto kan zitten. Nog steeds heeft de foto iets rebels, iets hoopvols misschien. De documentaire laat zien hoe je een tijdloze foto maakt, en hoe die tijdloosheid gevangen blijft. Chevolution is gratis te zien op Dailymotion.