Caribische fotocollectie Fraters van Tilburg op internet

De kelder van het generalaat aan de Gasthuisring in de Brabantse stad waar de Fraters van Tilburg hun oorsprong hebben, stond vol met dozen fotomateriaal dat zij maakten op de Nederlandse Antillen en in Suriname.

Het ‘Caribische’ deel van de fotocollectie bestaat uit naar schatting zo’n dertigduizend afbeeldingen die tussen 1886 – het jaar waarin de eerste drie fraters naar Curaçao vertrokken – en ergens aan het einde van de twintigste eeuw zijn gemaakt. 

Frater met vier indiaanse jongemannen, Suriname © Collectie Fraters van Tilburg

Onderzoek

Van Suriname en de Nederlandse Antillen is slechts een beperkte hoeveelheid historisch beeldmateriaal bewaard gebleven. De uitgebreide collectie van de Fraters van Tilburg vormt daarom een belangrijke bron voor onderzoek.

In 2009 maakte het Stadsmuseum Tilburg en de Stichting Cultureel Erfgoed Caribisch gebied & Nederland (CECN) samen met de Tilburgse hoogleraar Arnoud-Jan Bijsterveld een eerste grove inventarisatie van de fotocollectie. Daar vloeide een project uit voort dat onder meer de digitalisering en beschrijving van de Caribische fotocollectie moest waarmaken. 

Amateurkiekjes

De Caribische foto’s werden vaak door de fraters zelf gemaakt, maar ook is er in de collectie werk te vinden dat afkomstig is van beroepsfotografen of fotobureaus. De ‘amateurkiekjes’ werden geschoten bij allerlei feestelijke gelegenheden en bezoeken, en tijdens excursies en uitstapjes. De lokale bevolking, maar met name de fraters zelf en de omgeving waarin zij werkten, zijn erop vastgelegd. 

Frater met muzikanten op Scherpenheuvel, Curaçao © Collectie Fraters van Tilburg

Antillen

De nadruk ligt wat meer op de Antilliaanse geschiedenis en de foto’s die daaraan gekoppeld kunnen worden. De redenen hiervoor zijn divers: de fraters hebben een langere periode op de Antillen doorgebracht dan in Suriname, het frateronderwijs breidde zich in Suriname maar weinig uit in vergelijking met dat op de Antillen, én de fraters waren op Curaçao meer vertegenwoordigd dan in de andere missiegebieden waar zij werkzaam waren.