Boekrecensie: Kees Tabak – No More Heroes

“Alle foto's in dit boek zijn op gevoel uitgekozen. Het gaat over emotie, smaak en rock-'n'-roll”, vertelt Kees Tabak in No More Heroes. Dat hij zich met hart en ziel de afgelopen dertig jaar op de popfotografie heeft gestort straalt dan ook van het boek af. Met zijn gevoel en smaak zat hij er niet vaak naast, zo bewijzen sommige monumentale platen in het boek. Dertig jaar popmuziek, samengevat in een 224 pagina's tellend boek dat voor negentig procent uit zwart-wit foto's bestaat. Kees Tabak lijkt een necrologie van de popmuziek te hebben geschreven.

Popfotografie

“Popfotografie 'as we knew it' is zo goed als dood. We kunnen alleen nog terugkijken en zien hoe mooi het eens was”, opent oud-collega Wim Spijkers in No More Heroes. Verscheidene foto's van zowel Nederlandse als buitenlandse artiesten, illustere grootheden en grove punkers onderstrepen dat. Wie denkt tegenwoordig fotoseries van popmuzikanten nog te kunnen schieten in rommelige kleedkamers, smerige kraakpanden of onderweg bij tankstations heeft het mis, mits het niet in scène is gezet. Toen popfotografie echter nog in de kinderschoenen stond, kon Kees Tabak moeiteloos meetouren met bands als The Clash en The Stranglers, bier drinken bij een pompstation met Tom Waits of een patatje eten met The Ramones. Niet voor niets noemt Wim Spijkers het een feest om destijds als popfotograaf door het leven te gaan. De foto's laten je delen in het gevoel echt deel uit te maken van de groep.

Lou Reed, 1980

John Cooper Clarke, 1980

No More Heroes

Veel beelden uit No More Heroes zijn verschenen in OOR en Nieuwe Revu en daarmee door tienduizenden lezers verslonden. Niet alleen de foto's, maar ook tekstuele bijdragen van bovengenoemde Wim Spijkers, Peter van Bruggen en Britt Stubbe dragen bij aan het gevoel te leven als een rockster. In dertig jaar legde Kees artiesten in alle soorten en maten vast, veelal verbonden door de drank, drugs, sex en rock-'n'-roll. En zonnebrillen. De vormgeving van Mark Schäperkötter mag daarbij niet ongenoemd blijven: van overweldigende spreads met Alice Cooper en Rod Steward tot een kleine fotocollage van Doe Maar. Net als Herman Brood en de Golden Earring staan die laatste kort in het spotlicht. Net als U2, waarvan in No More Heroes foto's staan die nooit eerder in Nederland zijn gepubliceerd. Hoe anders dan de wereldberoemde foto waarop Prince de hals van zijn gitaar likt.

Herman Brood & André Hazes, 1981

Prince, 1981

Carrièreoverzicht

Legendarische beelden van een jonge Madonna en de Rolling Stones tijdens hun eerste concert in de Kuip worden uiteraard niet overgeslagen. Kees was erbij en No More Heroes is daarmee eigenlijk een soort carrièreoverzicht geworden. De jaren zeventig en tachtig waren zijn gloriejaren, maar dat betekent niet dat een foto van Tasha's World uit 2005 of van Jacqueline Govaert uit 2007 van mindere kwaliteit zijn. Of popfotografie dus dood is valt te betwijfelen, maar veel veranderd is er wel. Een uitmuntend gedocumenteerd verslag als No More Heroes herhalen zal lastig worden, maar een popfotograaf à la Kees Tabak weet er vast wat moois van te maken. We zullen het pas in 2040 weten.

Familie Hay, 2004

Wende Snijders, 2008. Foto's © Kees Tabak