Straatfotografie: Hoe een 365-dagenproject mijn passie wakker maakte

Tekst en fotografie Fokko Muller

Dit artikel is gepubliceerd in DIGIFOTO PRO 2.2025 

Op X (toendertijd nog Twitter) vroeg ik mijn volgers om een opdracht. Hierop kreeg ik veel reactie, zo ook van Esther van Nes, die ik nog steeds elke dag dankbaar ben. Zij gaf me de uitdaging: 'Ga op pad met je 50mm-objectief en maak een geposeerd zwart-witportret van een bejaard iemand op straat.' Ik vond het doodeng. Nooit eerder had ik vreemden gefotografeerd, laat staan dat ik hen moest aanspreken. Toch trok ik de stoute schoenen aan en fotografeerde een 92-jarige dame in Emmen. Dat ene portret veranderde alles: mijn passie voor straatfotografie was geboren. 

Wat maakt straatfotografie zo bijzonder? 

De term 'passie voor straatfotografie' klinkt misschien cliché, maar het omschrijft precies wat ik voel. Straatfotografie gaat om het vastleggen van bijzondere momenten, emoties en contrasten in het dagelijks leven. Het is een creatieve manier om de wereld te observeren en verhalen te vertellen met beelden. Iets met passie doen betekent dat je het met plezier doet en dat het belangrijk is in je leven.  

Sinds die eerste ontmoeting met straatfotografie ben ik me er steeds verder in gaan verdiepen. Ik las boeken van grootmeesters, bezocht exposities en bekeek foto’s van straatfotografen op social media. Ik verslond de blogs van Eric Kim en Thomas Leuthard. Hun eerlijke en toegankelijke manier van werken inspireerde me enorm. Ze deelden niet alleen hun beste foto’s, maar ook hun mislukkingen en leerprocessen. Die openheid maakte straatfotografie voor mij nog boeiender.  

Camera Olympus OM-D E-M1 Mark III | Objectief Olympus M.Zuiko Digital ED 12-40mm F2.8 PRO | Diafragma f/3.5 Sluitertijd | 1/500s | ISO 200

Camera OM SYSTEM OM-3 | Objectief Olympus M.Zuiko Digital 12-40mm F2.8 PRO | Diafragma f/4.0 | Sluitertijd 1/6400s | ISO 200

Leren en inspireren 

Inspiratiebronnen zijn belangrijk. Ze helpen je te reflecteren op je eigen werk en relativeren wat je doet. Straatfotografie is een zeer belangrijk onderdeel van mijn huidige leven, maar in de kern maak ik gewoon foto’s op straat. Niets meer en niets minder. Ik maak af en toe andere mensen blij of aan het lachen met mijn foto’s, maar ik maak vooral mezelf blij. Dat is mijn drijfveer en motivatie. Ik heb boeken en interviews gelezen van fotografen als Martin Parr en Saul Leiter en recent zag ik Harry Gruyaert in een CloseUp documentaire op NPO. Zij leren mij om mijn fotografie niet belangrijker te maken dan dat het is. Om mezelf niet groter voor te stellen dan ik ben.Ja, ik maak foto’s op straat… 

Wat ik minder begrijp, is dat fotografen die meer bekendheid krijgen, plotseling hun prints enorm in prijs verhogen of gigantische bedragen gaan vragen voor een workshop. Natuurlijk is het ieders keuze, maar ik houd mijn activiteiten liever betaalbaar en toegankelijk. 

Camera Olympus OM-D E-M1 Mark III | Objectief Olympus M.Zuiko Digital ED 12-40mm F2.8 PRO | Diafragma f/2.8 | Sluitertijd 1/250s | ISO 3200

Camera Olympus OM-D E-M1 Mark III | Objectief Olympus M.Zuiko Digital ED 12-40mm F2.8 PRO | Diafragma f/4.5 | Sluitertijd 1/1250s | ISO 3200

Straatfotografie in moeilijke tijden 

In de Corona-tijd besefte ik pas hoe belangrijk straatfotografie voor me is. Ik kon lange tijd, net als iedereen, niet de straat op en zat maximaal een uur met mijn camera op twee vierkante meter in een bos vlakbij mijn huis. Ik fotografeerde paddenstoelen, spinnetjes en slijmerige zwammen, maar miste de dynamiek van de straat enorm. Dit was voor mij een groot gemis. Gelukkig kan ik nu weer urenlang rondlopen en workshops geven. Bezig zijn met mijn enige en échte passie. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet met straatfotografie bezig ben. Gepensioneerd zijn helpt natuurlijk ook – meer tijd om te fotograferen en anderen te inspireren.  

Sinds 2013 geef ik workshops straatfotografie en er is niets leukers dan anderen enthousiast maken en te inspireren. Ik zie deelnemers over hun angst heen stappen en ontdekken dat straatfotografie niet eng is, maar spannend én leuk. Zelf leer ik ook nog elke dag van andere fotografen. De wisselwerking tussen mij en de deelnemers houdt mijn blik fris en vernieuwend.  

Camera Olympus OM-D E-M1 Mark III | Objectief Olympus M.Zuiko Digital ED 17mm F1.2 PRO | Diafragma f/3.5 | Sluitertijd 1/640s | ISO 200

Camera OM SYSTEM OM-3 | Objectief Olympus M.Zuiko Digital 12-40mm F2.8 PRO | Diafragma f/4.0 | Sluitertijd 1/250s | ISO 500

Blijven experimenteren 

De laatste tijd besteed ik wat meer tijd aan creatieve straatfotografie: minder focus op mensen en meer op hoe ik stedelijke elementen kan gebruiken om een creatief beeld te maken. Ik gebruik bijvoorbeeld reflecties, schaduwen en abstracte details die moeilijk herkenbaar zijn en je aanzetten tot nadenken over een foto. Het is een geheel andere manier van kijken op straat en dat houdt mij scherp. Daarnaast ben ik in april gestart met de Straatfotoclub, waar we elke maand met een groep fotografen online samenkomen om over straatfotografie te praten en aan de slag gaan met leuke praktijkopdrachten. De maand erop bespreken we daar dan weer de foto's van. Heb je zin om mee te doen, sluit je dan aan en word lid. 

Een gemiste trein, een gouden kans 

Laatst was ik in Utrecht aan het fotograferen. Op het Centraal Station checkte ik in om mijn trein te halen, toen ik plots een man zag met een gigantisch tafelblad. Hij checkte net uit en nam de roltrap naar het busstation.  Zonder aarzelen checkte ik zelf weer uit en liep hem achterna. Een paar foto’s later had ik weer een unieke opname voor mijn 'Undercover'-serie, waarin ik mensen onherkenbaar in beeld breng. Trein gemist, maar een paar leuke foto’s rijker.  Met passie en gedrevenheid kom je verder in je fotografie.  

Het is dus geen cliché als je zegt dat je een passie voor straatfotografie hebt. Het is een manier van kijken, ontdekken en vastleggen. Dus pak je camera, ga op pad en laat je verrassen door wat de straat je te bieden heeft!   

Fokko Muller 

Fokko Muller is een fotograaf met een grote passie voor straatfotografie. Al jarenlang inspireert hij anderen om de straat op te gaan met hun camera. Dat doet hij onder meer via workshops en lezingen, én als oprichter van de Straatfotoclub. Daarnaast is hij ambassadeur voor OM SYSTEM/Olympus. Meer zien van Fokko of benieuwd naar zijn workshops? Bezoek zijn website fokkomuller.com of volg hem op Instagram  

@fokkomuller 

(zelfportret Fokko Muller)