DIGIFOTO Pro Awards

Nikon AF-S 180-400mm f/4E TC1.4

8 december, 2018 - 11:01

Door: Redactie DIGIFOTO Pro 599

Lange teleobjectieven hebben een ondankbare opgave. Ze moeten vaak onder moeilijke omstandigheden hun werk doen: stof, vocht en snelle sluitertijden zodat ze niet gediafragmeerd kunnen worden. In zo’n geval helpt maar één ding; een zo hoog mogelijk contrast en zo groot mogelijke scherpte bij volle opening. Dat is iets waar zoomobjectieven nu juist niet goed in zijn. Zou deze zoom het onmogelijke mogelijk maken?

Converter

Een groot voordeel van een zoomlens is dat je vaak de juiste brandpuntsafstand bij je hebt. Juist bij tele is dat heel handig want vaak is het niet mogelijk om dichterbij je onderwerp te komen. De integratie van de teleconverter maakt het objectief nog universeler. Overigens worden ze vaak extenders genoemd, maar dat is niet helemaal juist want niet alle converters verlengen de brandpuntsafstand. Hoewel een objectief als dit vaak op statief gebruikt zal worden, kost het monteren van een converter toch tijd en in die tijd mis je opnamen. Afgezien daarvan kan de aankoop van dit objectief ondanks de hoge prijs in veel gevallen toch lonend zijn, want twee objectieven uit de reeks tussen de 300 en 600 mm kosten al heel wat meer en met eentje moet er wel heel veel gegoocheld worden met converters. Natuurlijk is er een goedkoop alternatief met de 200- 500mm f/5.6, maar dat objectief is tot 400mm een stop minder lichtsterk en stelt duidelijk minder snel scherp.

Berberaap online.jpg

Misschien nog belangrijker: wanneer een converter in het objectief opgenomen wordt, heeft dat optische voordelen. Het ontwerp van de converter kan op het objectief worden afgestemd én hoeft niet tussen camera en objectief geplaatst te worden. Bij dit objectief zit het dan ook vóór de laatste lensgroep. Nikon heeft de converter op een voorbeeldige wijze geïntegreerd in het objectief. De knop voor het inschakelen van de converter zit vlak bij de vatting en je kunt hem met één vinger van je rechterhand bedienen, dus tijdens het fotograferen. De mechaniek is geveerd, zodat het opklappen heel snel en volkomen moeiteloos gaat. Aan de andere kant is de knop weer zo ontworpen, dat je hem niet per ongeluk kunt omschakelen. Handiger kan bijna niet. De geïntegreerde converter heeft een vergroting van 1,4x, dus er gaat één diafragma aan lichtsterkte verloren.

Handiger Nikon AF-S Nikkor 180-400mm f/4 TC1.4

Ook verder is het objectief handiger dan de voorgangen zonder ingebouwde converter. Het evenwicht is zeer goed en hoewel het gewicht aanzienlijk is, kun je er goed mee uit de hand werken. Je moet natuurlijk wel in staat zijn om drie en een halve kilo te hanteren. Meestal is het werken met een statief en een Wimberley / gimbal- kop wat comfortabeler. Zoals vrijwel alle grote Nikon-teleobjectieven is het voorzien van een geïntegreerd dik beschermfilter (ca. 1 cm dik) dat voorzien is van een zeer goede coating. Het ziet eruit als het eerste element van het objectief, maar is een superdikke UV-filter. Kan eenvoudig vervangen worden en beschermt het eerste echte element dat bij dit soort objectieven heel erg duur (en redelijk kwetsbaar) is. Aan het einde van het objectief heeft het een filterlade voor 52mm-filters. Goed, handig is de knop dus, maar de grote vraag is uiteraard of de converter veel scherpte kost. Laten we dus de labresultaten gaan bekijken.

Zebra online.jpg

LAB

Bij de kortste brandpuntsafstand is dit objectief meteen bij volle opening in topvorm. Zelfs in de hoeken is de scherpte zo hoog dat met de D850 moiré optreedt op zeer fijne structuren. In de praktijk is dit niet zichtbaar maar bij tests is het een indicatie dat het objectief beter is dan de sensor. Het objectief is diffractiegelimiteerd, zou je ook kunnen zeggen: de prestatie wordt in combinatie met de 45 megapixelsensor van de D850 (en met die van de D500) alleen belemmerd door diffractie. Ook het microcontrast is opvallend goed en bereikt waarden die veel andere objectieven pas na twee stops diafragmeren bereiken.

Goed, deze zoom is dus bij de kortste brandpuntsafstand heel erg goed. Maar telezooms worden meestal slechter wanneer je verder inzoomt. Zou de zoom ook zo goed zijn bij 300mm? Misschien teleurstellend voor een test, maar hier zien we hetzelfde uitstekende beeld. Bij volle opening meteen erg goed, ook in de hoeken. Wel is er wat vignettering maar niet opvallend en dit wordt door de software helemaal opgevangen. Na een stop diafragmeren verdwijnt de vignettering ook.

Blijft over de vraag hoe goed het objectief het doet wanneer de converter wordt ingeschakeld. Beetje saai misschien, maar ook hier blijft het objectief het heel erg goed doen. Er is een minimaal verschil te zien in de hoeken, maar het objectief is nog steeds beter dan vrijwel alle andere.

Zijn er dan toch verschillen met een vast brandpunt? In de test is er nog wat chromatische aberratie (CA) te vinden, die door de automatische correctie in Nikon-camera’s én in Adobe Camera RAw moeiteloos weggenomen wordt. Die is iets groter dan die van de vaste brandpunten. Het belangrijkste verschil is de lichtsterkte: de vaste brandpunten bieden weer een stop extra én en 500 of 600mm biedt iets meer mogelijkheden om nog met een converter te combineren zonder AF te verliezen. Volgens Nikon mag de180-400 echter met alle Nikon AF-teleconverters gecombineerd worden.

Nikon 180_400TC14.jpg

Conclusie

De Nikon 180-400 f/4 tc 1.4 is het beste objectief dat we tot nu toe getest hebben. Het is ook op alle fronten beter dan de voorganger. Het is minimaal kleiner en nauwelijks (140g) zwaarder maar beter hanteerbaar. Optisch is het een stuk beter – terwijl de voorganger al goed was. Het grootste voordeel is echter de ingebouwde converter. Dat betekent in de eerste plaats veel gebruiksgemak. Hij zorgt in vergelijking met een losse converter echter ook voor een hogere beeldkwaliteit. Minpunten zijn er niet – afgezien van de prijs, maar die is precies even hoog als die van de enige concurrent. Aanbevolen dus voor wie het objectief kan betalen.