In gesprek met: automotive fotograaf David de Jong

David de Jong was al vanaf het begin van zijn carrière geïnteresseerd in reclamefotografie. 'Toen ik begon met studeren was ik ook aangenomen op de Rietveld Academy maar dat was voor mij op dat moment nog te weinig concreet, omdat daar ook nog een algemeen jaar aan verbonden was. Ik wilde iets doen dat meteen over fotografie zou gaan,' geeft David aan. Hij koos dan ook om voor een driejarige opleiding in Haarlem te gaan. Deze opleiding was twee dagen in de week, waardoor hij tijd had om als assistent fotograaf te werken bij verschillende fotografen in Amsterdam.

'Achteraf gezien was assisteren de beste manier om te beginnen met fotograferen. Je leert hier zaken op te lossen op verschillende manieren en het is de beste manier om iets te leren en tegelijkertijd ook al je brood te verdienen zonder dat je direct eindverantwoordelijk bent.'

Op deze manier kwam hij ook bij een aantal autofotografen terecht en werd hij enthousiast gemaakt over dit specialisme. 'Het gaat bij mij niet zozeer om het fotograferen van auto's, dat is een bijzaak. Het gaat veel meer om de manier van fotograferen.

Dit was nog voor de tijd dat er makkelijk post- en beeldbewerking was. Daardoor werkte je veel aan één beeld, dat tot de perfectie af moest zijn. Dat hield in dat er veel tijd besteed kon worden aan het maken van één foto. Dat sprak mij erg aan want hierdoor kon ik het volledig afronden.'

David maakte de overstap naar digitaal fotograferen mee en merkte dat dit zijn eigen uitdagingen met zich meebracht. 'Er kwam de verleiding om zo snel mogelijk te fotograferen. In de praktijk hoor ik dat dit vaak mis gaat, omdat de kennis om problemen op te lossen beperkt is. Hierdoor moeten veel nieuwe fotografen letterlijk het wiel zelf uitvinden.'  

Ondanks dat ook hij tegenwoordig digitaal fotografeert, is zijn manier van werken niet veranderd. 'Het is grappig om te zien dat mijn manier van werken nog steeds hetzelfde is. Er bestaat een aanname dat doordat je het direct ziet, dat je ook sneller een beeld kan creëren en er wordt dan ook veel meer gehamerd op het maken van meer beelden binnen een beperkte tijd. Door de huidige technieken haal je vandaag de dag vier of zelfs vijf standpunten op een dag, maar toch werkt het uiteindelijk niet veel sneller. Dat komt omdat het werken zich verlegd heeft. Vroeger fotografeerde je één beeld in één dag, nu is het zo dat je , na het maken van je beeld, nog anderhalve dag bezig bent met je beeld na te bewerken. Uiteindelijk ben je daardoor langer bezig.'

Op het moment dat hij zelf begon te fotograferen merkte hij dat het automotive vakgebied veel breder was dan alleen het fotograferen van auto's. 'Wat er zo aantrekkelijk is aan deze discipline is dat je onder leiding van een artdirector of de fabrikant het beeld vooraf gaat visualiseren en gaat uitwerken, zodat het echt is wat je van tevoren hebt bedacht. Voor mij werkt dit veel beter in plaats van dat je voorbijloopt aan de momenten die je vastlegt of fotografeert, zoals dat het geval is bij reportage fotografie.'

Onafhankelijk, maar niet zonder offers

Het is tegenwoordig erg lastig om voldoende opdrachtgevers te vinden. 'Nog nooit eerder was het zo moeilijk om van fotograferen te kunnen leven. Vaak krijg je de tip dat je je het beste kan specialiseren. Maar ik specialiseer me niet zozeer in het onderwerp, maar wel in het soort opdrachtgevers, zodat je wel nog steeds voldoende afwisseling hebt in je werk.'

David is dan ook niet zozeer trots op één bepaalde foto, maar op zijn carrière in zijn geheel. 'Het is fijn dat ik onafhankelijk heb kunnen blijven. Veel van mijn collega fotografen zijn voor een deel overgestapt op filmen. Ik ben er trots op dat ik me nog steeds volledig kan richten op fotografie en dat wat ik doe bestaansrecht heeft. Ik denk dat het er voor een deel mee te maken heeft dat ik niet in de mode, mensen of reizen werk. Dit is toch waar veel mensen zich graag mee bezig willen houden, waardoor het bijna niet te doen is om hierin terecht te komen. Dan moet je daar elk minuut van de dag insteken om dat voor elkaar te krijgen voordat het kans van slagen heeft.'

In het begin van zijn carrière heeft hij zich ook bezig gehouden met reisfotografie, dit bleek echter niet haalbaar. 'Er wordt veel beeld gevraagd terwijl er maar weinig voor betaald wordt. Natuurlijk is het nog steeds mogelijk om hierin carrière te maken alleen gaat je dit dan heel veel tijd kosten. Om te kunnen fotograferen als beroep is ook een keuze. Het grootste deel van mijn dag ben ik met fotografie bezig. Toch blijft het de

schouders eronder en doen. Mensen hebben het vaak over 'passie,' maar daar heeft het niet veel mee te maken, het is ook discipline, en bereid zijn ergens veel tijd aan te spenderen en veel dingen niet te doen die andere mensen als de normaalste zaak van de wereld zien.'

Zo blijft er voor hem weinig tijd over voor vakantie of verjaardagen en spreekt hij minder af met mensen om zich heen. 'Ik ben veel aan het werk maar het kost me altijd weinig moeite, omdat ik er plezier in heb. Voor beginnende fotografen is het belangrijk om je te realiseren dat je natuurlijk talent nodig hebt, maar daarnaast is het ook belangrijk om te kijken of je wel in de fotografie wil werken.'

Uitdagingen automotive industrie

Dat het visualiseren ver gaat, blijkt ook uit de eisen die opdrachtgevers aan de foto stellen. 'Bij de presentatie van nieuwe modellen ligt vaak al van tevoren vast vanuit welke hoek ze de auto vastgelegd willen hebben en zelfs de brandpunten worden vooraf bepaald. Je krijgt in die zin vaak geen vrijheid om hier zelf input te geven. In het verleden was het zo dat er vooraf nog niet alles gevisualiseerd kon worden, maar tegenwoordig kan alles met 3D worden geanimeerd. Hierdoor kan de opdrachtgever heel goed zien wat deze wil hebben.

In de praktijk komt dit er vaak op neer dat opdrachtgevers vaak kiezen voor een brandpunt ergens tussen de 50 mm en de 70 mm. Dat is als fotograaf geen makkelijk standpunt voor het fotograferen van auto's, want als je iets van de omgeving wil zien, dan moet je erg ver naar achter. Dat moet in de praktijk dan maar passen. Het leuke daar aan is dat je door dit soort dingen veel meer leert om beter te fotograferen en hoe je bepaalde problemen oplost.'

Aan werken vanuit een concept zijn voordelen verbonden, maar het brengt ook zeker nadelen met zich mee. 'De grootste uitdaging die je in de automotive branche tegenkomt is dat je vooraf iets gevisualiseerd hebt, maar dat de praktijk hierin soms kan tegenzitten. Iets simpels als het weer kan enorm in de weg staan, omdat je dat zelf niet in de hand hebt. Het begrip voor omstandigheden die niet meewerken is bij opdrachtgevers heel beperkt, ze hebben je natuurlijk ook aangenomen om een bepaald beeld te realiseren. Dat het begrip ontbreekt komt omdat ze vaak niet letterlijk met me te maken hebben en dat ze alleen het resultaat zien. Dat kan soms best lastig zijn.'

Een goed voorbeeld van hoe het soms anders kan lopen dan je denkt is ook zijn huidige project. 'We zijn op dit moment bezig met een serie van een sportwagenmerk waarbij we beelden maken van de auto in een loods in combinatie met een privé jet. Dat had ik allemaal tot in de puntjes geregeld en geproduceerd en op het laatst haakt de eigenaar van het vliegtuig af omdat deze het risico te groot vindt. Het produceren van een shoot vind ik erg leuk, maar soms moet je hemel en aarde bewegen om dat wat je in je hoofd had, ook echt te kunnen realiseren.'

Aan het werk op de set

David werkt vaak op grote sets waarbij veel mensen aanwezig zijn. 'Meestal ben ik aan het werk samen met twee assistenten. Als de opdrachtgever een reclamebureau is dan is er vaak iemand van het reclamebureau en een copywriter bij. Als je rechtstreeks werkt voor de klant dan ben je vaak met zes of zeven man op de set aanwezig.'

Eerder werkte David met Phase One camera's, maar hij is een paar jaar geleden volledig overgestapt naar Fujifilm. 'Ik ben een enorme Fuji-fan geworden als het om camera's gaat. De kwaliteit die ik bij Phase One gewend was met middenformaat heeft mijn Fujfilm GFX 50S ook, maar dan zonder de nadelen waarmee de Phase One camera's te kampen hadden. Doordat Phase One camera's maakt, maar ook de achterwanden, heb je een systeem wat letterlijk rammelt. Technisch gezien is dat niet erg prettig werken, maar het beeld dat de camera produceert is natuurlijk wel heel mooi. Toen Fujifilm met de Fujifilm GFX 50S kwam had deze camera een overeenkomstige output maar zat deze camera ook heel sterk in elkaar. Voor mij was dit dan ook de reden om direct over te stappen.'

Werken met middenformaat is voor veel fotografen niet vanzelfsprekend, toch brengt dit veel voordelen met zich mee. 'Veel fotografen vragen, waarom zou je in godsnaam in zo'n hoge resolutie schieten? Het is echter in advertising zo dat er zoveel uiteenlopende beelden van een product worden gevraagd, dat het heel veel tijd scheelt om uit één beeld verschillende formaten te kunnen halen. Je kan natuurlijk voor elk beeld je standpunt iets aanpassen, maar als je maar één centimeter meer naar links of naar rechts gaat betekent dit dat je het hele proces van nabewerking dat er overheen gaat opnieuw kan doen. Toen ik Fujifilm hier zelf over sprak, bleek dat zij zich dat niet realiseerden en dat ze het vooral mogelijk wilde maken om groot te printen. In de praktijk doe je dat bijna nooit, maar het is wel heel bruikbaar om in je beelden te snijden.

Onlangs sprak ik hierover ook een vriend die voor de HEMA een studio aan het opzetten is. Deze liet aan me zien wat voor een workload ze daar hebben omdat ze zoveel beelden moeten aanleveren. Ze verliezen daar veel tijd aan het schieten van nieuwe beelden die ze ook weer moeten nabewerken. Het is dan echt noodzakelijk om te kunnen croppen om details uit het beeld te kunnen halen. Daarbij is die hoge resolutie heel praktisch.'

David de Jong, Amsterdam

David de Jong is al een ruim aantal jaren succesvol freelance fotograaf met commerciële en redactionele opdrachten in geheel Europa. Waar hij in zijn redactioneel werk bekend staat om zijn innovatie en flexibiliteit, zoekt hij bij zijn commercieel werk naar de beste manier om de ideeën van zijn opdrachtgevers te vertalen naar de fotografiepraktijk. David werkt voor opdrachtgevers als Citröen, Volvo, VW AG, Seat, Mitsubishi, BMW, Porsche, Daihatsu, National Geographic, Pelican Magazines, Big Black Book en veel van de grote reclamebureaus.

In de tas van David de Jong

• 2X FUJFILM GFX 50s
• Fujifilm GF120 mm
• 4.0 LM OIS WR Macro
• Fujifilm GF 32-64 mm
• 4.0 R LM WR
• Fujifilm GF 63 mm
• 2.8 R WR
• Fujifilm GF 23 mm
• 4.0 R LM WR D
• Fujifilm GF 110 mm
• 2.0 R LM WR
• Fujifilm GF 45 m
• 2.8 WR
• 2X NIKON D850
• Nikon 105 mm 2.8 G IF-ED
• Sigma 20 mm 1.4 DG
• Sigma 24-70 mm 2.8 DG
• Sigma 150-600mm 5/6.3 DG

Fotografie door: David de Jong

Dit artikel werd geschreven door Eefke Burg en gepubliceerd in DIGIFOTO Pro 4.2019