City of Darkness over de Kowloon Walled City
Bijna 50 jaar lang nam de buitengewone gemeenschap van de Kowloon Walled City een mysterieuze en soms angstaanjagende plek in het hart van Hongkong in. Zonder wetgeving en met weinig aandacht voor basisvoorzieningen, planningsregels of bouwstandaarden, wist de stad niet alleen te overleven, maar zelfs te bloeien. Smalle gangen, eindeloze stapelingen van gebouwen en een levendige ondergrondse economie maakten van de Walled City een uniek, bijna mythisch fenomeen. Hoe kon zo’n plek bestaan in een moderne metropool zonder administratief toezicht, ‘triply neglected’ – zoals men in Hongkong zegt – door de Britse, Chinese en Hongkongse overheden? Wie koos ervoor om daar te wonen? En waarom?
In 1993 verscheen het eerste boek City of Darkness: Life in Kowloon Walled City. Nu is er een vervolg: City of Darkness Revisited. Dit nieuwe werk vult de leemtes van de eerste uitgave op en brengt het verhaal tot vandaag. Naast hergebruik van foto’s en interviews uit de oorspronkelijke editie, bevat het boek een schat aan nieuw materiaal dat de afgelopen 30 jaar aan het licht is gekomen: ongepubliceerde foto’s, tekeningen, kaarten, documenten en essays. Het resultaat is een rijk, visueel en inhoudelijk panorama dat de Walled City opnieuw tot leven wekt.
Foto: Greg Girard
Nieuwe inzichten
Het boek onderzoekt in detail de enorme en vaak chaotische groei van de Walled City tussen 1945 en 1990. Het laat zien hoe bewoners ondanks de erbarmelijke omstandigheden een hechte gemeenschap vormden, met eigen regels, kleine bedrijven, scholen en tandartsenpraktijken. Tegelijkertijd wordt de duistere kant van het verleden niet geschuwd: de aanwezigheid van triades, illegale fabrieken en slechte leefomstandigheden komen uitgebreid aan bod. Veel hardnekkige mythen worden ontkracht, waardoor een eerlijker, maar minstens zo fascinerend beeld ontstaat. Ook wordt duidelijk waarom eerdere pogingen om de stad te ontruimen telkens stukliepen op de complexe kwestie van dubbele jurisdictie, totdat in de jaren ’90 eindelijk de sloop werd ingezet.
Foto: Greg Girard
Veranderde perceptie
Misschien wel het meest intrigerend is hoe de perceptie van de Walled City sinds haar sloop is omgeslagen. Waar de stad tijdens haar bestaan door de meeste Hongkongers werd gemeden en zelfs verafschuwd, wordt ze nu gezien als een uniek en belangrijk onderdeel van het culturele en architecturale erfgoed van de stad. De Walled City leeft voort in de verbeelding: in films als Blade Runner en Batman Begins, in Japanse manga, videogames, kunstinstallaties en architectonische discussies wereldwijd. De sfeer van de Walled City, met haar dicht opeengepakte straten en labyrintische structuur, blijft ontwerpers en kunstenaars inspireren.
Foto: Ian Lambot
Waarom lezen?
City of Darkness Revisited is geen nostalgische terugblik, maar een rijk gedocumenteerd naslagwerk dat de lezer meesleept naar een verborgen wereld. Het laat zien hoe een gemeenschap van meer dan 35.000 mensen wist te functioneren in de dichtstbevolkte wijk die de wereld ooit gekend heeft. Voor liefhebbers van stedelijke geschiedenis, architectuur en sociale dynamiek is dit boek een absolute must-read. Het is niet alleen een reconstructie van een verdwenen stad, maar ook een spiegel die laat zien hoe mythes, werkelijkheid en cultuurgeschiedenis met elkaar verweven raken.
Foto: Greg Girard
Praktische info
City of Darkness Revisited verscheen in 2023 en is verkrijgbaar in zowel hardcover als paperback. De actuele informatie over prijs, edities en bestelopties vind je rechtstreeks via de officiële site: cityofdarkness.co.uk. Daar zijn naast het boek ook aanvullende materialen, foto’s en achtergrondinformatie te vinden.
Foto boven artikel: Ian Lambot
Lees meer
