De vrouw in beeld, regie in eigen handen

AGENDA - WOMXN

2 oktober, 2024 - 11:30

Door: Redactie DIGIFOTO Pro 100

Waar vrouwen in musea vaak als onderwerp van kunstwerken verschijnen, meestal als muze of ideaalbeeld, staat bij het project WOMXN de vrouw juist centraal als regisseur van haar eigen verhaal. Fotograaf Sebiha Öztaş heeft met dit project 23 vrouwen uit Rotterdam geportretteerd, waarbij ze hen de volledige controle gaf over hoe ze zichzelf wilden laten zien. WOMXN belicht niet alleen de kracht en bijdrage van deze vrouwen aan de stad, maar nodigt ook uit tot reflectie over de manier waarop vrouwen in de kunstwereld worden weergegeven en gezien.

In musea zien we vrouwen regelmatig schitteren in schilderijen, beelden en fotografie, maar vaak niet in de rol van de maker. Ze worden meestal afgebeeld door mannen en zijn veelal het object van bewondering of verlangen. Hoewel we dagelijks vrouwen in diverse rollen tegenkomen in de maatschappij en media, blijft hun vertegenwoordiging in de kunst en fotografie opvallend laag. WOMXN daagt deze ongelijkheid uit door vrouwen niet enkel als onderwerp te tonen, maar hen ook de regie te geven over hoe zij zichzelf willen laten zien.

Het project WOMXN, een samenwerking tussen fotograaf Sebiha Öztaş en curator Handan Aydın, is ontstaan uit de vraag: Hoe zien vrouwen zichzelf? Wat is voor hen relevant in een portret? Het resultaat is een unieke reeks portretten waarin de geportretteerde vrouwen de touwtjes volledig in handen hebben genomen. Zij bepalen hoe zij willen worden afgebeeld en welke aspecten van hun persoonlijkheid, kracht en verhaal centraal moeten staan. Deze benadering zet de traditionele kijk op vrouwen in de kunstwereld op zijn kop, waarin zij vaak passief worden afgebeeld in plaats van actief bij de creatie betrokken te zijn.

De vrouwen die deelnemen aan WOMXN zijn geselecteerd op basis van hun kracht en maatschappelijke bijdrage aan de stad Rotterdam. Ze representeren een brede diversiteit aan achtergronden, beroepen en levensverhalen. Voor inspiratie hebben ze elk een foto uit de Eregalerij van de Nederlandse fotografie gekozen, die hen heeft geholpen bij het vormgeven van hun eigen portret. Het eindresultaat is een indrukwekkende en veelzijdige verzameling beelden die laat zien hoe gevarieerd en gelaagd de vrouwelijke ervaring is.

Een belangrijke vraag die dit project oproept, is of het nog wel nodig is om de focus specifiek op vrouwen te leggen. In een tijd waarin vrouwen steeds vaker zichtbaar zijn in verschillende functies en rollen, lijkt het misschien overbodig om hen apart te belichten. Maar bij nadere beschouwing blijkt dat de zichtbaarheid van vrouwelijke kunstenaars en fotografen in musea nog steeds beperkt is. Het percentage vrouwen dat actief bijdraagt aan de kunstwereld is nog steeds aanzienlijk lager dan dat van mannen, wat dit soort initiatieven essentieel maakt om de balans te herstellen.

Met WOMXN krijgen vrouwen eindelijk de kans om niet alleen voor de lens te staan, maar ook de creatieve visie te bepalen. Dit project benadrukt dat vrouwen meer zijn dan enkel hun uiterlijk, dat ze verhalen hebben te vertellen en dat hun perspectief er toe doet.

Sebiha Öztaş: Fotograaf met een Missie Sebiha Öztaş is de fotografe achter het project WOMXN en heeft een sterke achtergrond in maatschappelijke en documentaire fotografie. Opgegroeid in de multiculturele wijk het Oude Westen van Rotterdam, heeft ze een open blik ontwikkeld voor de diversiteit en kracht van de mens. Al vanaf jonge leeftijd was ze gefascineerd door fotografie, geïnspireerd door haar tante Zehra. Öztaş staat bekend om haar perfectionisme en haar gedrevenheid om verhalen te vertellen die anders onverteld blijven.

WOMXN in het Nederlands Fotomuseum De tentoonstelling WOMXN is te bewonderen in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam. De expositie opent op 8 maart 2023, toepasselijk op Internationale Vrouwendag, en is te zien tot in het najaar van 2025. Het project maakt deel uit van een breder initiatief, Van ons allemaal, voor ons allemaal, waarin het Nederlands Fotomuseum samenwerkt met diverse groepen om inclusiviteit en representatie te bevorderen in de kunstwereld. Met steun van Fonds 21 heeft WOMXN vorm kunnen krijgen, en het nodigt bezoekers uit om na te denken over de representatie van vrouwen in fotografie.

Bezoek WOMXN De tentoonstelling is te zien op de eerste verdieping van het Nederlands Fotomuseum, gelegen aan de Statendam 1 in Rotterdam. Bezoekers worden meegenomen in een visuele reis die laat zien hoe vrouwen zichzelf zien, hoe ze zichzelf willen laten zien, en wat zij belangrijk vinden om vast te leggen. Het project daagt de traditionele verhoudingen binnen de kunstwereld uit en geeft vrouwen eindelijk de regie over hun eigen beeldvorming.