Vrijdag fotograferen we de maansverduistering én bloedmaan!

Amy Schutte 1942
Aanstaande vrijdagnacht, 27 juli, is het zo ver: een volledige maansverduistering zal in Nederland te zien zijn! Aangezien een ‘total eclipse’ een zeldzaam fenomeen is, en de volgende in 2021 niet in Nederland zichtbaar zal zijn, is het de moeite om een nachtje op te blijven. Dus laadt de accu van je camera op, leeg een geheugenkaart en bereid je voor met deze tips.

Wat is een maansverduistering en bloedmaan?

De maan geeft zelf geen licht. Het licht dat wij zien op de maan is eigenlijk het zonlicht dat door de maan gereflecteerd wordt, zoals je misschien nog weet van school. Een maansverduistering of eclips gebeurt als de aarde precies tussen de zon en de maan in komt te staan. De maan beweegt zich dan door de schaduw van de aarde en daardoor valt er geen direct zonlicht meer op het maanoppervlak. Het zonlicht dat langs de aarde schijnt, wordt door de dampkring afgebogen naar de maan. Omdat rood licht het beste wordt afgebogen kleurt de maan tijdens de eclips bloedrood: een bloedmaan. Die van aanstaande vrijdag is extra speciaal, want het wordt de langste volledige maansverdustering van de eeuw. Als de maan om 21.33 uur opkomt in Nederland is hij al verduisterd, maar doordat het dan nog te licht is zal hij niet goed te zien zijn. Maar om 22.22 uur, tijdens de maximale eclips, is het zeker donker genoeg om het schouwspel van de bloedrode maan te kunnen zien. De totale eclips eindigt om 23.14 uur. In totaal duurt het dus een uur en drie kwartier; de langste maansverduistering van de 21ste eeuw.

Apparatuur

Omdat de maan ver weg staat (open deur) heb je een objectief met een lange brandpuntsafstand nodig. Hoe groter de maan in beeld is, hoe beter de verduistering te zien is. Ga dus voor een 200mm of meer. Heb je alleen een objectief met een kortere brandpuntsafstand? Dan zul je achteraf waarschijnlijk wat moeten bijsnijden. Je fotografeert in slecht licht, dus een statief is noodzakelijk om een scherpe foto te maken. Gebruik een afstandsbediening (of eventueel zelfontspanner) en eventueel LiveView zodat de spiegel geen trilling veroorzaakt.

Witbalans

Zet je witbalans handmatig op 5000 Kelvin, ofwel daglicht. Op die manier blijft de kleurtoon van de foto constant en reageert je automatische witbalans niet op het rood worden van de maan. Als de camera dit gaat bijstellen is het effect weg. Natuurlijk kun je dat gemakkelijk corrigeren in de nabewerking - fotografeer in RAW - maar dat is extra werk dat je kunt voorkomen. Zet de camera sowieso helemaal op handmatig: de veranderende belichting (er kruipt letterlijk iets voor je lichtbron) en de afstand in combinatie met contrast, maken dat je camera op auto steeds blijft zoeken. De lichtinstellingen kun je zelf aanpassen, focus op oneindig of handmatig in LiveView.

Instellingen

Begin met een lage ISO en een diafragma opening die past bij het objectief. Elke objectief heeft een opening waarop het de scherpste foto’s geeft (de zogenaamde ‘sweet spot’). Probeer deze te vinden. Een diafragma van rond de f/8 is prima. Maak testfoto’s en stel je instellingen zonodig bij. Controleer je foto's met behulp van het histogram: in donkere omstandigheden kan je foto op het scherm veel lichter lijken dan hij in werkelijkheid is.

Bijstellen

Omdat tijdens een eclipse het licht steeds verandert, zul je dit moeten bijstellen. Kijk tot wanneer een langere sluitertijd acceptabel is voor een scherp beeld (de aarde én de maan bewegen immers, dus op een gegeven moment krijg je bewegingsonscherpte), verhoog anders de ISO. Let goed op: als de maan uit de verduistering komt, is het verschil tussen de lichte delen en de delen die nog verduisterd zijn erg groot. Pas op voor overbelichting!


 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy