Het polarisatiefilter uitgelegd

29 juli, 2018 - 10:22

Door: Amy Schutte 8579

Een polarisatiefilter is een leuk filter en volgens veel fotografen een must-have in je cameratas. Het heeft de eigenschap dat het slechts licht met één specifieke richting doorlaat. Hierdoor worden kleuren intenser, vooral het blauw van de lucht, het wit van de wolken en het groen van planten en bladeren. Maar het zorgt er ook voor dat het reflectie sterk vermindert, wat prachtige resultaten geeft bij het fotograferen van wateroppervlakken; in plaats van een weerkaatsing van de lucht kun je ineens ‘door’ het wateroppervlak heen kijken.

Draaien

Een polarisatiefilter schroef je voor op je objectief. De ring om een polarisatiefilter heeft eigenlijk twee delen. Met het ene schroef je het filter vast. Met het andere deel kun je het polarisatiefilter ook draaien, waarmee je het effect aanpast. Dit kun je direct door de zoeker of op je scherm zien.

Hoe werkt het?

Licht reist altijd rechtuit. Het kan natuurlijk afgebogen worden doordat het op een bepaald materiaal valt, bijvoorbeeld een spiegel, waardoor het reflecteert. Maar niet alleen een spiegel geeft reflectie, ook glanzende auto’s, gebouwen, ruiten of natte boomblaadjes reflecteren enorm en in je foto kan dat hinderlijk zijn.
Het polarisatiefilter laat alleen het licht door dat uit één bepaalde hoek komt. Je kunt het een beetje vergelijken met jaloezieën die je voor een raam hangt. De stand van de jaloezieën (de hoek waarin de lamellen liggen) bepalen vanuit welke hoek er licht wordt toegelaten.
Het polarisatiefilter is draaibaar, dus je kunt dat zien als de volledige jaloezie die je omdraait.

Hoe gebruik je een polarisatiefilter het beste?

Een polarisatiefilter werkt het beste wanneer de zon schuin voor of achter je staat. Staat de zon recht voor of recht achter je, dan zul je nauwelijks verschil zien in de foto’s.
Ook werkt het alleen bij onbewolkt en half bewolkt weer. De zon moet vrij scherp in het filter vallen om de werking ervan te kunnen benutten. Draai de filter rond totdat het het gewenste resultaat geeft. Soms is het volledig wegdraaien van reflectie wat onnatuurlijk, dus kijk wat je mooi vindt. Het verloop van het effect in het draaien gaat meestal van weinig naar veel en dan weer weinig als je helemaal doordraait.
Doordat het filter slechts licht uit één richting doorlaat, moet je je lichtinstellingen aanpassen. Er komt immers minder licht op je sensor. Pas dit dus aan op de gewenste manier. (met een lagere sluitertijd kun je bij bijvoorbeeld watervallen het mooie, zachte effect krijgen maar daar moet je wel naar op zoek zijn).

Wanneer?

Omdat het effect het meest zichtbaar is bij lucht, natuur en water is het filter uitstekend geschikt voor landschapsfotografie. Maar ook reflectie in ruiten wordt sterk gereduceerd, dus voor straat- en architectuurfotografie kan het ook een handig hulpmiddel zijn. Een polarisatiefilter is wat kostbaarder dan een gewoon uv-filter, dus bedenk op welk objectief je ‘m het meeste zult gebruiken. Daarbij is het handig om op te merken dat je bij extreme groothoekobjectieven wat last van vignetering kan krijgen.

Het contrast en de levendigheid van de kleuren wordt dus groter met een polarisatiefilter. In principe zijn deze aanpassingen natuurlijk ook in de nabewerking te maken, zeker wanneer je in RAW fotografeert. Reflectie echter valt niet weg te werken in de nabewerking. Het is er en het blijft er; je kunt niet ineens door het water heen kijken. Daarom kan een polarisatiefilter echt iets toevoegen aan het fotograferen op een mooie, zonnige dag.