Review: Nokia 808 PureView

Een resolutie van 40 megapixels of meer was tot voor kort voorbehouden aan digitale middenformaatcamera's met hun enorme sensoren. De fullframe Nikon D800 komt met zijn 36-megapixelsensor in de buurt, maar een telefoon die daar overheen gaat? Dat had niemand verwacht. Totdat Nokia begin dit jaar op het Mobile World Congress 808 PureView aankondigde. De smartphone heeft een 1/1.2-inchsensor (bijna net zo groot als de 1-inchsensor in de Nikon 1-camera's) met 41-megapixelresolutie en een Carl Zeiss-objectief met vijf lenselementen.

Bovenin het schaaltje zie je de sensorunit van de Nokia 808 liggen, daaronder een 8- en 5-megapixelsensor uit andere (onbekende) telefoons.

Zoveel pixels op een klein oppervlak, dat gaat toch belabberde resultaten opleveren? We horen je het al denken, maar daar heeft Nokia een antwoord op. Eigenlijk zijn de pixels niet bedoeld om enorme foto's te maken, ze kunnen gecombineerd worden voor betere 5- en 8-megapixelfoto's. Je hebt echter ook de keuze om in volledige resolutie te fotograferen.

Bediening

Fotograferen met de Nokia 808 PureView is eenvoudig. Je kunt de cameramodule op elk moment activeren door op de sluiterknop te drukken. Ook als de telefoon vergrendeld is. Met de volumeknoppen kun je inzoomen (mits je in de PureView-stand fotografeert, of filmt). Gezien er geen optische elementen verplaatst worden gaat het zoomen zeer soepel. Ook kun je met een veegbeweging op het scherm in- en uitzoomen. Dat werkt nog sneller dan met gebruik van de knoppen.

Via het touchscreen benader je de instelopties. Je hebt keuze uit een automatische stand, diverse scenes en de 'creative'-stand, waarin je de meeste handmatige controle hebt. In die stand zie je meteen drie Custom Function-knoppen, waaronder je je voorkeuren op kunt slaan. In het menu kun je het contrast, verzadiging en verscherping instellen van -5 tot +5. De standaardwaarde is 0. Fotograferen in raw is niet mogelijk, de mogelijkheid om het contrast en de scherpte flink terug te draaien is daarom prettig, zo krijg je het grootste dynamische bereik in je foto's en heb je een goed uitgangspunt voor verdere nabewerking.

Verder kun je onder andere de scherpstelmethode (oneindig, hyperfocaal, close-up of automatisch) en iso-waarde aanpassen  (50 tot 1600) en heb je controle over witbalans en belichtingscompensatie.

Door het contrast flink in de min te zetten krijg je fletse foto's, maar behoud je de meeste details in schaduwen en hooglichten. Handig als je de foto's wilt bewerken.

PureView of volledige resolutie

De Nokia 808 mag dan wel een 41-megapixelsensor hebben, volgens Nokia heeft vrijwel niemand die resolutie nodig. De Finse fabrikant gebruikt de pixels voor haar PureView-technologie, waarmee meerdere pixels gecombineerd worden voor betere beeldkwaliteit. Je hebt keuze uit 8- en 5-megapixelfoto's. In de automatische stand is PureView altijd geactiveerd. Fotografeer je handmatig dan kun je de optie kiezen in het cameramenu.

In de PureView-stand kun je gebruik maken van digitale zoom. Normaalgesproken mijden we die functie als de pest, maar bij de Nokia 808 is dat een ander verhaal. Pixels worden niet opgeblazen zoals bij de meeste camera's met digitale zoom, de uitsnede wordt simpelweg aangepast. Digitale zoom zonder verlies van beeldkwaliteit dus. Helemaal waar is dat niet, als je inzoomt neemt de kwaliteit wel wat af, er kunnen immers minder pixels met elkaar gecombineerd worden. Desondanks werkt de digitale zoom prima (bovendien geruisloos en zeer vloeiend). Met name bij het filmen, voor 1080p-fullhd-resolutie heb je immers maar 2 megapixels nodig. De rest van de beeldpunten kan gebruikt worden voor digitale zoom.

1080p-video met gebruik van digitale zoom. Je hebt bij het filmen keuze uit 30, 25 of 24 fps.

34 of 38 megapixels

Je kunt overigens niet de volledige 41-megapixelresolutie van de sensor gebruiken voor je foto's. Effectief heeft de 1/1.2-inchsensor wel 41 miljoen pixels, maar het is een multi-aspect-sensor. Dat betekent dat de beeldhoek veranderd bij het kiezen van de beelduitsnede. Je hebt keuze uit 16:9 en 4:3. Bij die eerste optie maak je foto's in 34-megapixelsresolutie en gebruik je ook daadwerkelijk een breder deel van de sensor, wat meer groothoek in je foto's oplevert.

In de 4:3-functie krijg je foto's met 38-megapixelresolutie. Deze hebben in de hoogte een breder blikveld dan de 16:9-foto's, maar missen aan de zijkanten wat informatie.

Testfoto's in volledige resolutie

Ondanks dat Nokia zich richt op de PureView-technologie voor betere 5- en 8-megapixelfoto's waren we vooral benieuwd naar de prestaties bij volledige resolutie. Die vallen ons helemaal niet tegen, zolang je voor een lage iso-waarde kiest. Je kunt gelukkig dan ook handmatig de iso-waarde op 50 zetten. Overdag is dat in combinatie met het f/2.4-objectief ruim voldoende voor scherpe foto's. We hebben voor onze testfoto's het contrast en de scherpte op de laagste waarden gezet. Dat levert fletse en saaie foto's op, maar dat geeft je wel de meeste bewerkingsruimte. In de slideshow hebben we de originele testfoto's geplaatst, maar ook de bewerkte versies. Je kunt de foto's in volledige resolutie downloaden via de optie in het menu.

Ruisprestaties

Maar hoe presteert de Nokia 808 op hogere iso-waarden en worden de foto's ook daadwerkelijk beter als je voor de PureView-optie kiest? Uiteraard namen we de proef op de som. We hebben foto's gemaakt in volledige resolutie en in de PureView-modus. Vervolgens hebben we de foto's in originele resolutie zelf verkleind naar 5- en 8-megapixelformaat, om ze te vergelijken met de PureView-resultaten.

De eerste vijf foto's zijn gemaakt in 34MP-resolutie (iso 100 tot 1600). Daarop volgen foto's gemaakt op iso 800 en 1600 in de 8MP en 5MP PureView-modus en de vergelijking met 34MP-bestanden die we zelf verkleind hebben naar 8MP en 5MP. Download de foto's in volledige resolutie via de optie in het menu.

De verschillen blijken redelijk klein, maar zijn op hogere iso-waarden wel zichtbaar. Zo zien we op iso 800 dat de foto's in de PureView-modus minder storende kleurruis in de schaduwen hebben, dan de foto in volledige resolutie die we naar hetzelfde formaat geschaald hebben. Bij iso 1600 valt het verschil nog wat meer op, de PureView-mode levert dan zichtbaar beter resultaat op. Hoewel het resultaat 'beter' is, zouden we iso 1600 echter zoveel mogelijk vermijden, ook in de PureView-standen levert dat nog aardig wat storende banding op. Tot iso 800 blijven de foto's goed bruikbaar. 

Snelheid

De snelheid van de Nokia 808 PureView valt ons helemaal niet tegen. We hadden verwacht dat de telefoon de wat meer tijd nodig zou hebben om foto's te maken en weg te schrijven in volledige resolutie, maar daar merk je vrijwel niets van. Je kunt gerust meerdere foto's achter elkaar maken en er zijn geen haperingen waar te nemen. Je klikt, de foto wordt gemaakt en je kunt direct een volgende plaat schieten. Ook het terugkijken van en het inzoomen op de foto's gaat vlot en vloeiend.

Vast diafragma

Bij het fotograferen valt je het diafragma niet kan instellen bij de Nokia 808 PureView. Nu is dat niet zo bijzonder voor een cameratelefoon, maar bij het terugkijken van de foto's zien we dat ze allemaal op f/2.4 gemaakt zijn, ook als er heel veel licht aanwezig is. Het lijkt er dan ook op dat er geen variabel diafragma in de camera zit. Er is een ND-filter ingebouwd (dat je handmatig kunt activeren, kunt uitschakelen of automatisch in kunt laten zetten) om eventuele overbelichting te voorkomen, maar controle over je scherptediepte heb je dus niet.

Bij de meeste cameratelefoons is dat geen probleem, door de kleine sensor in de gemiddelde smartphone is het beeld met een dergelijk diafragma van voor tot achter scherp. Bij de Nokia 808 is dat niet het geval, de combinatie van een 1/1.2-inchsensor en een f/2.4-objectief zorgt ervoor dat best een aardig bokeh-effect kunt krijgen, mits je dichtbij scherpstelt. Omdat je geen controle hebt over het diafragma is het echter moeilijk om zowel een onderwerp dichtbij als de volledige achtergrond scherp in beeld te krijgen. 

Het diafragma heeft een vaste waarde van f/2.4. Deze foto met een grotere scherptediepte maken is dus niet mogelijk

Behuizing en scherm

Het ontwerp van de Nokia 808 PureView vinden we geslaagd. Er zit een flinke bobbel aan de achterkant waaronder de 1/1.2-inchsensor en het Carl Zeiss-objectief schuil gaan, maar door ronde lijnen valt de uitstulping niet erg uit de toon. Het scherm heeft een flink 4-inchformaat met 16:9-breedbeeldverhouding. Het oled-scherm heeft een resolutie van 640x360 pixels en dat is vandaag de dag alweer achterhaald. De scherpte van het display valt dan ook wat tegen, Apple's iPhone 4(S) en high-end Android-smartphones hebben al jaren hogere resoluties, vandaag de dag zelfs tot 1280x720 pixels. De beperkte resolutie valt met name op bij het lezen van tekst op het scherm, bij het fotograferen hebben we er weinig hinder van ondervonden.

De 1.3Ghz-processor is ook niet de snelste die je kunt vinden in hedendaagse smartphones, maar over de snelheid van het toestel en de camerafunctie hebben we zoals gezegd niets te klagen. 16GB geheugen is ingebouwd en dat is ruim voldoende voor flink wat foto's. In volledige resolutie 'wegen' die zo'n 10MB per stuk. Zet je de scherpte en het contrast op -5, dan neemt de bestandsgrote overigens ongeveer met de helft af.

USB on the go

Veel smartphones hebben een usb-aansluiting, maar die werkt meestal niet als 'host'. Dat betekent dat je geen usb-stick of externe harddisk eraan kunt hangen om je bestanden over te zetten. Met de Nokia 808 kan dat wel. Je prikt een kabeltje in het mini usb-slot met aan de andere kant een 'fullsize' usb-connector. Hier kun je vervolgens je usb-stick of hdd aanhangen en zo je foto's overzetten. Handig om een back-up te maken.

'Bokeh'-shots met je telefoon - geen probleem voor de Nokia 808

Kinderziektes

Helemaal probleemloos was onze eerste ervaring met de Nokia 808 niet. Bij het handmatig instellen van de iso-waarde vertoonde de cameratelefoon soms kuren en werden de foto's veel te donker gemaakt. Even terug naar 'automatisch' en het probleem was opgelost. Volgens Nokia is dit een bekend probleem en is er een oplossing voorhanden in de vorm van een software-update.

We kwamen echter ook een onbekend en ietwat vreemd probleem tegen bij gebruik van het histogram. Je krijgt dit te zien zodra je met de belichtingscompensatie aan de slag gaat. Als we het contrast van de foto's helemaal terugschroeven naar -5, geeft het histogram een verkeerde waarde aan. Volgens het toestel zouden onze foto's extreem overbelicht zijn, terwijl we op het scherm een grijs contrastloos beeld zien, zoals we zouden verwachten. Ook dit probleem lijkt echter te verhelpen met een software-update.

Symbian

Het grootste 'probleem' van de Nokia 808 is het besturingssysteem. De smartphone is voorzien van de nieuwste uitvoering van Symbian, maar het systeem loopt op zijn laatste benen. Nokia heeft voor Symbian gekozen omdat vijf jaar geleden al werd begonnen met de ontwikkeling van de PureView-techniek. Destijds was het OS nog erg populair, Nokia was immers marktleider. De markt is inmiddels vrijwel volledig overgenomen door Apple's iOS en Google's Android.

Ben je gewend aan Android of iOS, dan is de kans klein dat je een overstap naar Symbian ziet zitten. Nokia heeft ondertussen een overeenkomst met Microsoft gesloten en richt zich nu op Windows Phone-toestellen. Technology Marketing Manager Kristina Björknäs geeft aan dat we de PureView-techniek dan ook zeker op Windows Phone-toestellen terug gaan zien komen. Windows Phone heeft nog geen groot marktaandeel, maar lijkt meer potentie te hebben dan Symbian en een sterkere concurrent voor Android en iOS te vormen.

Kristina Björknäs, Technology Marketing Manager bij Nokia, was uit Finland overgevlogen naar de testlocatie in Zandvoort om technische vragen te beantwoorden.

Conclusie

Nokia's 808 PureView is zonder twijfel de beste cameratelefoon van het moment. De foto's geschoten op de hoogste resoluties bij lage iso-waarden zien er zeer goed uit. Dankzij de grote sensor en het lichtsterke f/2.4 Carl Zeiss-objectief kun je zelfs de nodige 'bokeh' in je foto's krijgen (mits je dichtbij scherpstelt), uniek voor een cameratelefoon.

De PureView-techniek zorgt voor bruikbare beelden op hogere iso-waarden tot 800 en digitale zoom met behoud van beeldkwaliteit. Ook de filmfunctie met keuze uit 30, 25 en 24 fps is erg goed voor een telefoon. Gebruik je je smartphone vooral om te bellen, smsen, mailen/surfen en fotograferen en kun je er mee leven om niet altijd de nieuwste apps tot je beschikking te hebben, dan is de Nokia 808 PureView een prima toestel.

Zie je de camera wel zitten, maar wil je de overstap naar Symbian niet wagen? Dan loont het de moeite om te wachten op de nieuwe Windows Phone-toestellen, die straks ook met PureView-technologie uitgerust zullen worden.

De Nokia 808 PureView is er in diverse kleuren. De Nederlandse adviesprijs bedraagt 599 euro (zonder abonnement).