Ben Shahn: fotografie als hulpmiddel bij schilderkunst

Ben Shahn: fotografie als hulpmiddel bij schilderkunst

Jasper van Bladel 1478
Fotografie zou de schilderkunst vervangen. Tenminste, zo dachten veel mensen. Want het was veel minder kostbaar, sneller en exacter. Onnodig is te zeggen dat die lieden ongelijk hadden. Tot op de dag van vandaag wordt er geschilderd. En soms gebeurde zelfs het omgekeerde: fotografie als hulpmiddel bij het schilderen. Iemand die dat principe hanteerde was Ben Shahn.

Shahn was niet dus niet alleen fotograaf, maar ook lithograaf, (muur)schilder, leraar en sociaal-activist. Hij werd op 12 september 1898 geboren in Litouwen. Later verhuisde hij naar Amerika. Zijn werd wordt gerekend tot het sociaal-realisme.

Eigenlijk was hij lithograaf en muurschilder. Zo werkte hij in New York bij Rockefeller Center aan het project: Man at the crossroads looking with uncertainty but with hope and high vision to the choosing of a course heading to a new and better future..

Walker Evans

Zijn goede vriend en beroemd fotograaf Walker Evans inspireerde hem om ook te gaan fotograferen. Fotografie in dienst van zijn schilderwerken, die hij op de foto’s uit New York baseerde. Een van de beste voorbeelden is de foto en het schilderij dat Shahn in het begin van de jaren dertig maakte van een paar mannen op een bankje in Seward Park, New York.

Winko-zoeker

Twee mannen op het bankje kijken Shahn recht door de lens aan. Maar dat wisten ze niet. Shahn gebruikte namelijk een heel apart soort zoeker op zijn camera. De zogenoemde Winko-zoeker stelde hem in staat om redelijk ongemerkt foto’s te maken. De zoeker stond in een hoek van 90 graden op de camera, zodat het leek of de fotograaf een andere kant op keek. Die mannen op het bankje waren er daardoor waarschijnlijk niet van op de hoogte dat ze gefotografeerd werden.

In 1936 maakt hij naar aanleiding van deze foto een litho.

 

afbeelding van Jasper van Bladel

Jasper van Bladel | Redacteur

Fotograaf en journalist

www.jaspervanbladel.nl

Bekijk alle artikelen van Jasper