Kan een onscherpe foto een goede foto zijn?

Een onscherpe foto is niet goed, dat hebben we altijd geleerd. Meteen weggooien, want je hebt er niks aan. Maar is dat wel zo? Wij zijn geneigd te zeggen dat dat niet per se zo hoeft te zijn. Maar om die vraag te beantwoorden moet het antwoord van verschillende kanten benaderd worden.

Fout

Je hebt natuurlijk verschillende soorten onscherpte. Dat kan bijvoorbeeld bewegingsonscherpte zijn, maar ook onscherpte veroorzaakt door niet correct scherpstellen. Of onscherpte door verkeerde instellingen, als een fotograaf een te groot diafragma kiest bij het fotograferen van een groep mensen. De mensen op rij 1 zijn scherp, maar de mensen daarachter niet. In dat geval is onscherpte uiteraard niet goed, daar kan iedere fotograaf het eens over worden.

Situatie

Om te beoordelen of onscherpte wel of niet erg is, kun je kijken naar de situatie waarin de foto gemaakt is. Niemand zal een oorlogsfotograaf die tijdens een hectische operatie moet fotograferen afrekenen op een enigszins onscherpe foto, zeker niet als het een foto betreft van een belangrijk moment. In de archieven van World Press Photo zijn dan ook veel waardevolle onscherpe foto’s terug te vinden.

Indruk

Het gaat er in de fotografie, hoe je het ook wendt of keert, toch om dat je een beeld maakt dat indruk maakt. Ruis, belichting en instellingen doen er niet zoveel toe als het beeld klopt. Het gaat uiteindelijk toch om het beeld dat je maakt. Daarbij kan het ook nog zo zijn dat je als fotograaf juist onscherpte gebruikt om je beeld interessant te maken. Een klassiek voorbeeld is panning, waarbij je een rijdend voertuig volgt en de achtergrond daardoor onscherp maakt. Een sporter in het heetst van de strijd komt ook mooier over op de foto als hij niet helemaal ‘bevroren’ is, maar als er nog wat beweging in de ledematen zit.

Klasse

Wij zijn overigens wel van mening dat je als fotograaf je ware klasse toont als je in moeilijke omstandigheden alsnog een technisch goede foto kunt maken. Want daar ben je als fotograaf toch naar op zoek: de techniek, inhoud én esthetiek op één lijn. Maar om nu te zeggen dat een onscherpe foto per se slecht is: nee.

Wat vinden jullie? Is een onscherpe foto per definitie slecht?