Verslag: Opening Amersfoort Fotostad / GRID 2012

Staand op de kansel van de Sint Joriskerk in Amersfoort opent cabaretier, schilder en schrijver Jeroen van Merwijk het festival met de vraag of fotografie eigenlijk wel een kunst is. Iedereen doet het tenslotte. Vroeger, zo vertelt hij, was het nog een echt ambacht.

Kunst of geen kunst

Na een uitgebreide definitie van wat kunst is en wat niet ('kunst is pas kunst als je er niets aan hebt'), komt hij toch tot de conclusie dat fotografie kunst moet zijn. Een hele opluchting voor het in grote aantallen toegestroomd publiek.


Cabaretier en schilder Jeroen van Merwijk over kunst en fotografie 

Kritische blik

Niet dat Jeroen zelf een begenadigd fotograaf is. Sinds een aantal nogal tegenvallende foto's heeft hij zichzelf de belofte gedaan heel zijn leven geen camera meer aan te raken. De cabaretier en schilder heeft een duidelijke mening over fotografen en fotografie. Zo schreef hij eens een kritisch liedje over World Press Photo en de keuzes die een oorlogsfotograaf heeft als hij oog in oog staat met een zwaargewonde:

'de jury heeft dan ook een zware taak
Dat bloed dat uit die oren spuit
komt qua vlakverdeling niet goed uit
We moeten kritisch wezen aan de top
dat levert mooie foto's op'

Foto's van Martin Luijendijk

Gewaagde voorspelling

Over amateurfotografie, iets dat hij ook niet echt ziet zitten, doet hij een voorspelling: door de crisis zullen steeds minder mensen zich een camera of, nog erger, een telefoon met camera kunnen veroorloven. De amateurfotografie zal dus uitsterven en het vak van fotograaf wordt in ere hersteld.

Geen doorsnee

Of de woorden van Van Merwijk ooit waarheid worden, zullen we moeten zien. Hij heeft er in ieder geval wel Amersfoort Fotostad, onderdeel van GRID 2012, officieel mee geopend. Van Merwijk (met zijn ietwat tegendraadse mening over fotografie) de openingslezing toekennen is een frisse keuze van de organisatie. Een keuze die past bij het hele evenement. Amersfoort Fotostad is geen doorsnee foto-expositie met zijn achtenvijftig locaties en een even groot aantal fotografiegenres.

Het resultaat van het project 'Gekruiste blikken'

Samen met de inwoners

Over de stad Amersfoort verspreid zijn achtenvijftig verschillende exposities te zien. Ze lopen in idee en inhoud flink uiteen. De meer traditionele fotografie is ruim vertegenwoordigd, maar ook kun je vernieuwende projecten tegenkomen die gemaakt zijn in samenwerking met inwoners van de stad. Zo kijken talloze ogen je aan als je voor de flats Meridiaan en Voerman in de wijk De Koppel staat. Bewoners van die flats hebben hun ogen laten fotograferen door leerlingen van het Trias College.

Aan de buitenkant van wijkgebouw De Kamers hangen portretten van moeders met hun dochter, gemaakt door fotograaf Jolanthe Lalkens. Alle geportretteerde vrouwen komen uit nieuwbouwwijk Vathorst. Dit zijn voorbeelden van fotoprojecten waarbij de inwoners van Amersfoort diepgaand betrokken zijn.

Een foto van Jolanthe Lalkens aan de buitenkant van gebouw De Kamers in de wijk Vathorst

Andere fotografiegenres

Ook de meer traditionele (kunst)fotografie is in grote mate aanwezig in de stad. In de Sint Joriskerk hangen bijvoorbeeld de portretten van Sarah Mei Herman. Foto's van dertienjarigen die op het randje van kind en puber balanceren. Ze heeft ze kwetsbaar en subtiel geportretteerd.

Fotowerk van Wout Berger

Variatie is sterk punt

Mensen die zelf ook graag aan de slag willen met fotografie, kunnen meedoen met diverse workshops en luisteren naar lezingen. De variatie is een sterk punt van het evenement. Amateurs en professionals, traditioneel en vernieuwend, klein en groot, het kan allemaal naast elkaar bestaan tijdens Amersfoort Fotostad.

De exposities, verspreid over de vier kwartieren van Amersfoort, zijn te bezoeken tot 13 juli. Voor meer informatie over het evenement kun je kijken op de website.

Foto's: Jasper van Bladel